Waarom vrouwen last hebben van de man als standaard: 'Het concept is écht gedateerd'

Hoewel bijna 70 procent van de vrouwen in Nederland werkt, geldt de man nog vaak als standaard. In de nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next wordt dieper ingegaan op dit fenomeen. ''Het is een complexe kwestie, maar het begint bij bewustwording.''

Telefoons en autogordels worden nog steeds voornamelijk getest op mannen. Het resultaat? Vrouwen hebben vaak een te grote telefoon voor hun handen en lopen een 73 procent hogere kans op letsel na een auto-ongeluk.

De problemen waar vrouwen tegenaan lopen, zijn veel breder van aard. Ze variëren van een te lage temperatuur op kantoor tot te grote bureaustoelen. De reference man (een witte man, tussen de 20 en 30 jaar oud, 1,80 meter lang en 70 kilo) speelt hierin steeds een centrale rol.

Bureaustoel

De man als standaard, zorgt bij veel vrouwen voor ongemak. ''De bureaustoel is bijvoorbeeld nog steeds ontworpen met de reference man in gedachten'', zegt werkplekadviseur Claudia Vermeulen in Stand van Nederland: Generatie Next. ''Je ziet vaak dat vrouwen een kussen nodig hebben om goed in de stoel te passen.''

Econoom Esmée Zwiers legt uit dat je voor het begrijpen van de oorsprong van het reference man-concept, bedacht in 1974, moet teruggaan naar de achttiende eeuw. ''Toen gold de man als standaard in economische zin, terwijl de vrouw meer was gericht op het huishouden. Pas recent is dat veranderd. Vrouwen zijn pas in de jaren 80 van de vorige eeuw echt de arbeidsmarkt opgegaan. Met dat in gedachten is het niet zo vreemd dat we nog steeds met dit concept worstelen.''

Volgens Zwiers is het dan ook een kwestie van tijd voordat producten en werkomgevingen vrouwvriendelijker worden. Ze verwijst naar een onderzoek van de Sociaal-Economische Raad (SER) uit 2024, waaruit blijkt dat slechts 16 procent van de bestuurders vrouw is. ''Vrouwen zijn wel aanwezig op de arbeidsmarkt, maar nog nauwelijks in hoge posities. Als er meer vrouwelijke vertegenwoordiging is in de top, zullen ook andere keuzes worden gemaakt op de werkvloer.''

Diverse groottes

Werkplekadviseur Vermeulen vertelt dat ze op haar eigen kantoor vooral heeft gekeken naar 'diversiteit en inclusiviteit' om de werkomgeving voor vrouwen te verbeteren. ''We willen dat iedereen een fijne werkplek kan kiezen.'' Zo zijn er verschillende ruimtes in diverse groottes. ''Op die manier proberen we iedereen een werkplek te bieden die bij hem of haar past.''

Er kan echter nog veel beter, benadrukt ze. ''Het is een complexe kwestie. Het begint bij bewustwording: erkennen dat mensen verschillende behoeften hebben. Er is meer onderzoek nodig om die behoeften beter te begrijpen en te faciliteren, zodat iedereen productiever kan werken.''

Voor Zwiers is één ding duidelijk. ''Het concept van de reference man is echt gedateerd. Het wordt tijd dat we in de samenleving en in onderzoek álle mensen meenemen.''

Meer weten? Kijk vrijdag om 23.10 uur naar Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2.