Trump laat ander gezicht zien: 'Je ziet hem proberen meer staatsman te zijn'

Vier jaar na de bestorming van het Amerikaanse Capitool vindt vandaag de benoeming van Donald Trump als president van de Verenigde Staten plaats. Amerikakenner Jan-Kees Emmer verwacht geen herhaling van dergelijke ongeregeldheden in Washington.

Daarvoor noemt Emmer in Goedemorgen Nederland op NPO 1 twee redenen. "De belangrijkste reden is dat het veel moeilijker is de uitslag van de verkiezingen ter discussie te stellen. Je hebt meer mensen nodig om te protesteren tegen die uitslag per staat."

"De rol van de vicepresident is duidelijker beschreven", voegt Emmer toe. "En echt als ceremonieel aangeduid. Wat Trump deed met zijn vicepresident (Mike Pence, Trump drong er bij hem op aan de uitslag niet te erkennen, red.), kan gewoon niet meer. Dat is de belangrijkste reden. Een gelegenheidsreden is dat Washington de zwaarste sneeuwstorm in tien jaar te wachten staat vandaag. Dus er zal weinig geprotesteerd worden."

Meebewegende tegenstanders

Daarbij was de overwinning van Trump overtuigender dan die van Joe Biden vier jaar geleden, weet ook Emmer. "Toen lag het veel dichter bij elkaar. Je ziet ook een sentiment in de Verenigde Staten: dit is de uitslag, laten we het ermee doen. Je ziet ook allerlei mensen die tegen Trump zijn meebewegen. Dit is wat de kiezer wil, dus dit is wat het is."

Emmer verwacht niet dat alle Capitoolbestormers vrijkomen, iets wat Trump lange tijd wel uitsprak als voornemen. "Laatst heeft hij in een interview met NBC News al gezegd: ik ga er goed naar kijken, waarschijnlijk niet allemaal. Dat komt echt omdat daar een aantal mensen tussenzaten die gewapend en met hele slechte bedoelingen dat Capitool ingegaan zijn. Er zijn ongetwijfeld heel veel meelopers geweest, maar ik verwacht niet dat ze allemaal vrij gaan komen."

Uniek

Verkiezingsopponent Kamala Harris fungeert als voorzitter van de ceremonie. "Dat is ongetwijfeld een meloen die ze moet doorslikken", denkt Emmer. "Maar zij zal dat gaan doen omdat zij altijd beloofd heeft dat ze voor een vreedzame overdracht van macht is. Dat maakt de Amerikaanse democratie ook zo uniek en dat maakt dat gebeuren van vier jaar geleden ook zo uniek."

Het viel Emmer op dat de toon van Trump gematigder lijkt. "Het gaat ongetwijfeld stormen en we gaan ongetwijfeld dingen meemaken waarvan we in Europa zeggen: oh mijn god, het is Trump weer. Aan de andere kant zie je ook dat doordat die uitslag zo eclatant was, dat mensen in Amerika meebewegen. Je ziet Trump eigenlijk ook naar het midden schuiven. Hij is binnenkort bij die staatsbegrafenis van Jimmy Carter aanwezig. Hij probeert zich een positie tussen die andere presidenten te verwerven. Vier jaar geleden deed hij dat helemaal niet. Je ziet hem proberen meer staatsman te zijn."

Mediaman

Media-expert Paul Römer ziet in Trump een mediaman pur sang. "Hij wordt in z'n oor geschoten, bijna dood, en het eerste wat hij doet, is zijn vuist omhoog en gebruikmaken van het moment. Hij snapt heel goed hoe het werkt. Waar ik mij een beetje zorgen over maak, is dat dit zijn tweede termijn is. Hij hoeft geen rekening te houden met een herverkiezing. Hij kan vier jaar lang doen en laten wat hij wil. Hij is onbetrouwbaar, hij kan alle kanten op. Griezelig."

Emmer is het eens met Römer, maar ziet ook een andere kant. "Hij wordt niet meer verkozen, dus je zult zien dat de Republikeinen al heel snel de blik richten op de volgende kandidaat. Hij heeft va banque, maar aan de andere kant zullen de Republikeinen zich richten op de opvolger van Trump."