Aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen op laagste niveau sinds 2018

Het aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen is in de eerste zes maanden van dit jaar gezakt naar het laagste niveau sinds 2018, ondanks het streven van het kabinet om 100.000 woningen per jaar te bouwen. "We zitten vast in een web van procedures", zegt econoom Nic Vrieselaar in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

In totaal zijn er bijna 32.700 nieuw gebouwde woningen bijgekomen, waar dat er vorig jaar in dezelfde periode nog meer dan 34.000 waren, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Volgens Vrieselaar is het gebrek aan locaties en personeel een groot probleem. "Maar in de jaren '60, '70 en '80 hebben we elk jaar meer dan 100.000 huizen gebouwd, dus het is niet alsof we het niet kunnen."

Het aantal vergunningen dat is verleend voor nieuwbouwwoningen is in de afgelopen jaren ook afgenomen, waar we nu de prijs voor betalen. Toch zorgt de burger zelf ook voor stroperigheid in het bouwproces. "Mensen zijn doordrongen van de nood van meer huizen, maar hebben dat liever niet in het grasveldje waar hun kinderen voetballen."

'Versnel de procedures'

Het bouwen van een huis neemt weinig tijd in beslag in vergelijking met het voortraject, wat zomaar tien jaar kan duren. Vrieselaar: "Er valt veel winst te behalen met fabrieksmatig bouwen, maar de grootste winst zit in het versnellen van procedures. Dat zit hem onder meer in bezwaarmakers. Mensen hebben het recht op bezwaar, wat heel belangrijk is, maar er zijn manieren om dat te stroomlijnen."

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en blijf op de hoogte!

Om het personeelstekort te tackelen wordt nu dus fabrieksmatig gebouwd. "In een gecontroleerde omgeving kan daardoor veel sneller gebouwd worden, waardoor je veel productiever wordt en je personeelstekorten tegengaat. Alleen moet je dan wel de locaties en vergunningen hebben."

Ook het ombouwen van bestaande gebouwen, zoals kantoorpanden of voormalig ziekenhuizen, verloopt stroperig, met slechts 9.000 opgeleverde woningen. Vrieselaar benadrukt dat het een belangrijk onderdeel is van de opgave. "Daar is in het verleden veel mee gedaan, maar het laaghangend fruit is nu wel geplukt. De plekken die in dat opzicht overblijven, zijn plekken waar je niet kunt of wil wonen."

Mona Keijzer

Het plan van het kabinet om overal een 'straatje erbij' te doen, wat minister Mona Keijzer heeft overgenomen van haar voorganger Hugo de Jonge, levert volgens berekeningen in totaal slechts 95.000 nieuwe woningen op. "Het zijn wel 95.000 gezinnen die ergens kunnen wonen", zegt Vrieselaar.

Toch hebben acht op de tien huiskopers er geen vertrouwen in. De dalende trend van nieuwe, beschikbare woningen, zorgt ervoor dat het aantal thuiswonenden steeds groter wordt. Ook overbieden is inmiddels meer regel dan uitzondering.

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start.

Volgens de econoom is de harde realiteit dat er "geen gouden kogel is die alle problemen in één keer oplost", maar het verbouwen van leegstaande kantoren "helpt ook een beetje". Daarom moet op al deze vlakken gebouwd blijven worden, om aan een zo groot mogelijk aantal woningen per jaar te komen. "Keijzer lijkt daar wel van doordrongen. We gaan geen 100.000 huizen per jaar toevoegen, maar we hebben nu een minister die een eigen departement heeft om de woningnood langdurig aan te pakken."