De grootste gevolgen van een smartphoneverslaving én hoe je afkickt

Een leven zonder smartphone kunnen we ons niet meer voorstellen. Maar altijd bereikbaar zijn, heeft ook grote gevolgen. “Je hebt ongeveer zes minuten tot een half uur nodig om weer op het niveau te komen waar je voordat je op je smartphone keek, was”, zegt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder in Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2.

“Heel veel delen van je brein zijn betrokken bij aandachtsprocessen. Of het nou een sms’je, appje, of e-mail is: het geeft een goed gevoel”, vertelt Scherder. “Dat komt omdat wij diep in ons brein een systeem hebben waarvan de kern stofjes afgeeft, zoals dopamine.” Het gevolg: je gaat verlangen naar het volgende berichtje. “Het is heel verslavend, zeker als je een tijdje niets hoort.”

Inmiddels heeft ruim de helft van de wereldbevolking een smartphone. 34 procent daarvan geeft aan zich verslaafd te voelen. Bij jongeren tot 25 jaar is dit zelfs 62 procent. Ruim de helft wil hier graag iets aan veranderen, blijkt uit een rondgang van Stand van Nederland: Generatie Next.

Aandachtsmanagement

Hans Schnitzler is expert op het gebied van digitaal detoxen. Volgens hem moeten we een kritisch digitaal bewustzijn ontwikkelen. “Het is een aandachtseconomie. Ze hebben onze aandacht nodig en moeten ons aan die schermpjes vastlijmen. Steeds meer mensen veranderen daardoor in smartphone zombies.”

Schnitzler pleit voor meer aandachtsmanagement. “Dit is de belangrijkste vaardigheid waarover we moeten beschikken in de 21e eeuw. We zijn steeds minder betrokken bij onze omgeving en onszelf.”

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Hoe je afkickt van je mobiele telefoon

Afkicken van de mobiele telefoon kan maar op één manier. “Zorg ervoor dat je dat mobieltje gewoon niet bij je hebt”, tipt Scherder.

Filosoof Floris Leest heeft dit advies ter harte genomen. Hij gooide zijn smartphone letterlijk in het vuur. “We waren op kamp met de filosofievereniging en we zaten rondom het kampvuur, biertjes te drinken.”

Iemand hield een pleidooi over hoe de smartphone iedereen in zijn greep hield. “We knikten allemaal ja, maar niemand deed iets. Op dat moment pakte ik mijn telefoon en gooide ik hem in het vuur.” Hij kon niet meer terug. “Ik heb een heel oude telefoon van twintig euro gekocht. Dat is nog een reden om geen smartphone te hebben, het is lekker goedkoop.”

Het enige wat Leest met zijn mobiel kan, is bellen en sms’en. Het grootste voordeel dat het Leest opleverde, was de rust. “Het niet hebben van een smartphone zorgt ervoor dat als je ergens bent, je er ook volledig bent. De smartphone houdt je namelijk in twee werelden.”

Meer van Stand van Nederland: Generatie Next, zien? Dat kan op NPO Start.

The Offline Club een verademing

Een plek waar Leest zich enorm thuis zou voelen, is The Offline Club, opgericht door ondernemer Ilya Kneppelhout. Hij organiseert door heel Nederland bijeenkomsten voor mensen die maar al te graag willen ontsnappen aan de constante prikkels. De telefoon wordt bij de ingang in een kluis gestopt, waarna hij achter slot en grendel gaat.

De gast krijgt een bonnetje, die je aan het personeel laat zien als diegene weer wil vertrekken. Pas dan zie je je smartphone weer terug. “Mensen beginnen met tijd voor zichzelf, om bezig te gaan met hobby’s waar je normaal gesproken niet aan toekomt. Lezen, schrijven, tekenen, borduren, noem het maar op. Daarna heb je ook de ruimte om nieuwe mensen te ontmoeten”, vertelt Kneppelhout.

De ondernemer is verheugd dat het idee over de hele wereld aanslaat. “Van Australië tot Panama. Dat geeft veel energie en laat ook zien dat de wereld schreeuwt om minder schermtijd en meer verbinding.”

Wat doet schermtijd verder met je en hoe zien deskundigen de toekomst? Kijk vrijdag om 23.10 uur naar Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2.

Lees ook:

Stand van Nederland duikt in de wereld van de telefoon: zijn we te vergroeid met dit apparaatje?

Door: Rick Hartkamp