Diergaarde Blijdorp barst van de dieren én de monumenten – en dat is een lust maar ook een last

Diergaarde Blijdorp in Rotterdam huisvest maar liefst 21 Rijksmonumenten. De dierentuin is daarmee ook een plek met een hoge 'monumentdichtheid'. Hoe het komt dat de dierentuin zoveel monumenten heeft, heeft vooral te maken met de geschiedenis van het park.

"Tot 1940 bevond de dierentuin zich in de binnenstad van Rotterdam. Omdat de grond daar duur was en de gemeente bouwplannen had, werd besloten een nieuwe dierentuin aan te leggen aan de rand van de stad", vertelt Erik Zevenbergen, de directeur van Blijdorp, in WNL In de Kantine op NPO Radio 1. Architect Sybold van Ravesteyn kreeg de opdracht om de tuin te ontwerpen. "Hij kreeg de unieke opdracht om in z'n eentje in één keer de hele dierentuin te ontwerpen, dus niet alleen de gebouwen maar ook de interieurs, stallen, looproutes, buitenverblijven en beplanting." Alleen in Wenen is dat eerder gebeurd. "Je moet je voorstellen dat dit een fantastische opdracht voor hem was."

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Ravesteyn had hiervoor vooral stationshallen ontworpen. "Hij heeft de bijnaam 'de meest gesloopte architect van Nederland', want al die stationshallen zijn in de loop van de tijd afgebroken en weer opgebouwd om maar met de tijd mee te gaan", aldus Zevenbergen.

Monumenten

Ravensteyns stijl is vooral te herkennen aan de sierlijke bogen in de dierentuin. "Het is allemaal heel speels ontworpen", omschrijft Zevenbergen het. "Dat zie je vooral terug in de centrale as van de dierentuin."

Daarin bevindt zich ook de Rivièrahal, een wintertuin met tropische planten. De bezoeker moest zich volgens Ravensteyn aan de Franse Rivièra wanen, in een exotische omgeving. De hal, die oogt als een kathedraal, werd in en na de oorlog gebruikt voor grote diners, concerten, modeshows en bokswedstrijden.

Miljoenen

Onder meer de hal, maar ook de andere monumenten hebben flink onderhoud nodig en dat maakt het hebben van monumenten tegelijkertijd een behoorlijke last. De dierentuin is sinds 2007 een officieel Rijksmonument, maar daar komt ook de verantwoordelijkheid bij dat die monumenten moeten worden onderhouden. "De centrale as moet uiterlijk in 2030 gerenoveerd zijn. Dat kost 60 miljoen euro. De gemeente is al met 18 miljoen euro bijgesprongen, maar daar zit nog een behoorlijk gat tussen", zegt Zevenbergen. De directeur probeert het gat te dichten met geld van buiten. "Het kaartje gaat om deze reden zeker niet duurder worden."