Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb neemt afscheid: ‘Vanaf dag één was er wantrouwen’

Ahmed Aboutaleb. Hij wordt het boegbeeld van Rotterdam genoemd. Zondag neemt hij na vijftien jaar afscheid van zijn stad. Politiek verslaggever van het AD Rotterdams Dagblad Peter Groenendijk volgde hem drie jaar op de voet. ''Voor de meeste Nederlanders en Rotterdammers blijft overeind dat hij een heel goede burgemeester is geweest.''

De avondklokrellen in Rotterdam-Zuid in 2021. Iedereen kan zich de beelden nog voor de geest halen. Wat Groenendijk betreft is het een cruciaal moment in het burgemeesterschap van Aboutaleb. ''Er kwam veel samen. Hij is daarvoor heel ziek geweest. Hij was nog maar net hersteld toen dit losbarstte. Hij zat de hele avond en een deel van de nacht in het crisiscentrum. De volgende ochtend moest hij direct weer op pad. Hij heeft zich altijd voor Rotterdam-Zuid ingespannen. Hij wilde de stad bij elkaar brengen. Toen bleek dat dit niet gelukt was. Jongeren waarvoor hij zich had ingespannen, staken hun middelvinger op.''

Aboutaleb sprak in een video streng tegen de relschoppers. Hij leek een soort vader. De burgemeester staat bekend om zijn sterke retoriek. Dat heeft hem ooit aan de positie geholpen, weet Groenendijk. ''Hij was niet de gedroomde kandidaat. Er waren acht mensen uitgenodigd op gesprek, in het diepste geheim. De kandidaten kregen een opdracht: schrijf een fictieve nieuwjaarstoespraak. Doe alsof je al de burgemeester bent. Op dat moment maakte hij het verschil. Hij heeft de gave van het woord.''

Israëlische vlag

Vanaf dag één was er wantrouwen. Hoe loyaal was een Marokkaanse Nederlander aan het land? Het heeft hem altijd geïrriteerd, stelt de politiek verslaggever. Na de aanslag van Hamas in Israël besloot de burgemeester de Israëlische vlag niet te hijsen. Het kwam hem op veel kritiek te staan. Aboutaleb vertrok direct naar het buitenland. ''Dat werd hem niet in dank afgenomen. Dat heeft hij niet goed gedaan, maar hij is niet in staat om te denken: dat had ik anders moeten doen. Dat had hem juist groter gemaakt.''

Wat de Groenendijk betreft verloor de burgemeester in de laatste jaren zijn glans. ''Als je langer dan tien jaar blijft zitten, gaan mensen aan je wennen en zich ergeren aan je zwakke plekken. Hij geeft een paar stevige zwakke plekken. Overeind blijft dat hij een goede burgemeester is geweest.''

Zijn opvolger, Carola Schouten, lijkt op het eerste gezicht een totaal ander type. ''Maar als je erover nadenkt: ze zijn allebei gelovig, ze weten wat armoede is en hebben zware periodes in hun leven gehad. Daar hebben ze affiniteit mee. Aboutaleb wilde geen wolkenkrabbers openen, maar juist de wijken in. Daarin zie ik parallellen.''