Afscheidsspeech Mark Rutte uniek: ‘Ik denk dat hij heeft gedacht: misschien is het wel zo netjes’

Met zijn afscheidsspeech zorgde Mark Rutte voor een unicum: niet eerder sprak een scheidend premier het land op deze manier toe. Toch vindt politiek journalist van EW Magazine Victor Pak het een goede zet van de afzwaaiend minister-president. Ook in politiek Den Haag zijn de reacties overwegend positief.

De afgelopen decennia werd Nederland slechts drie keer live toegesproken vanuit het Torentje, tot gisteren. In 1973 richtte toenmalig premier Joop den Uyl zich tot het land tijdens de oliecrisis. Het zou uiteindelijk tot premier Rutte duren voordat dit werd herhaald. Hij sprak Nederland twee keer toe vanuit het Torentje, tijdens de coronapandemie.

Rutte greep zijn afscheidstoespraak zondag aan om nogmaals spijt te betuigen over de toeslagenaffaire en de aardbevingenproblematiek in Groningen. “Eén van de belangrijkste dingen die ik als premier heb geleerd, is dat je best doen en alles goed doen twee heel verschillende dingen zijn. Dan denk ik meteen aan de toeslagenaffaire en de aardbevingen in Groningen”, zei Rutte. “Daar is onder mijn verantwoordelijkheid veel misgegaan en dat trek ik me ook persoonlijk aan.”

‘Adieu Mark’

In politiek Den Haag viel de toespraak van Rutte in goede aarde. “Wat mag Nederland zich gelukkig prijzen dat hij 14 jaar onze premier was”, schreef demissionair staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van den Burg na de speech op X.

CU-leider Mirjam Bikker: “Dank @MinPres voor zoveel jaren dienst aan ons land. Op heftige momenten, in politiek ingewikkelde tijden, met Hollandse nuchterheid en betrokkenheid, dankjewel. Adieu Mark, het ga je goed.”

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

BBB-leider Caroline van der Plas vond het “Bijzonder dat Rutte het nodig vond om #toespraak te houden. Mooi dat hij pijnpunten benoemde, maar ook zei waar hij trots op is. En zonder veel woorden ook zorgen uitsprak. Het was #poldertoespraak waar iedereen iets naar gading kan uithalen. Mark, veel succes voor de toekomst!”, schreef Van der Plas op X.

Afscheidsspeech ‘heel logisch’

Het mag dan niet gebruikelijk zijn, politiek journalist van EW Magazine Victor Pak vindt dat Rutte er goed aan heeft gedaan om Nederland nog één keer toe te spreken. “Gezien hoe ingetogen zijn afscheid eigenlijk was – we hebben hem heel weinig gezien, hij heeft twee interviews gegeven over zijn afscheid, waarvan een aan het Jeugdjournaal – vond ik het niet heel gek, ook gezien zijn lange staat van dienst aan het land. Het leek mij heel logisch”, zegt Pak in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start. 

Voormalig VVD-campagneleider Frits Huffnagel kent Rutte goed. “Hij is de langstzittende premier van Nederland. Dat is uniek. Als je dan daarna een afscheidsspeech houdt, is het ook uniek. Ik denk dat hij heeft gedacht: misschien is het wel zo netjes dat ik nog even van mij laat horen en niet opeens weg ben.”

Voor zijn speech had Rutte het Torentje opgeruimd voor zijn opvolger, Dick Schoof, die dinsdag begint. “Er hangt nog een portret van Thorbecke, de grondlegger van onze democratie. Misschien een kleine verwijzing naar de opvolgers”, zegt Huffnagel.

Voormalig CDA-leider Sybrand Buma werkte jarenlang samen met Rutte. “Ik vind dat een vertrekkende premier best wel het recht heeft om dit even te vertellen en ik vind het mooi dat dit uitgezonden is.”

‘Dank. Dank. Dank’

De ramp met vlucht MH17 boven Oekraïne in 2014 noemde Rutte “misschien wel de meest ingrijpende en meest emotionele gebeurtenis uit mijn hele premierschap”. Hij raakte “meer nog dan daarvoor” overtuigd van de noodzaak om samen te werken in internationale verbanden als de Europese Unie en de NAVO. Hij wordt in oktober de hoogste baas van het laatstgenoemde militaire bondgenootschap.

Rutte herhaalt zijn gevleugelde uitspraak dat hij Nederland een “gaaf” land vindt. “Ik geef toe, ik heb dat misschien één of twee keer te vaak gezegd. Maar dat komt omdat ik het meen, uit de grond van mijn hart.”

De politicus vond het een “eer om jullie minister-president te mogen zijn”, besluit hij zijn toespraak. “Dank. Dank. Dank.”

Lees ook: 

Frits Huffnagel over Mark Rutte: ‘Staatsman die Nederland vooruit heeft gebracht in vaart der volkeren’

Door: Peter Visser