Btw-verhoging op boeken is een ‘boete op verbeelding en fantasie’

In Den Haag voeren boekhandelaren, schrijvers en uitgevers actie tegen de aangekondigde verhoging van het btw-tarief op boeken. Schrijver Splinter Chabot heeft geeft geen goed woord over voor de onderhandelende partijen. “Dit is eigenlijk een boete en een straf op verbeelding en fantasie”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Op de route van Den Haag Centraal naar het Binnenhof is een ‘boekenloper’ uitgerold met levensgrote boeken met aangepaste titels als Hoe overleef ik 21% btw op boeken?. Directrice van CPNB Eveline Aendekerk is bloedserieus. “We zijn heel bezorgd over de ruime verdubbeling van de btw op boeken die het nieuwe kabinet wil doorvoeren”, zegt ze.

Ze vervolgt: “Het is een waardeloos idee. Gelukkig staat in het hoofdlijnenakkoord dat lees- en taalvaardigheid absoluut de prioriteit zijn. Maar hoe kan je dan tegelijkertijd de btw op boeken verhogen? Dat doe je bij producten waarbij je het gebruik wilt ontmoedigen, zoals alcohol of tabak.”

Kinderen de dupe

Kinderboekenschrijfster Manon Sikkel vreest voor de ontwikkeling van kinderen. “Als je bezuinigt op kinderboeken, betekent dat kinderen minder boeken gaan lezen en minder kinderen een eigen boek zullen hebben. In Nederland zijn kinderen sowieso al niet heel goed in lezen. Dat je juist op dat wat ze nodig hebben, gaat bezuinigen, vind ik heel wonderlijk.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start!

Het aangekondigde kabinet wil tevens minder geld steken in bibliotheken. Maar bibliotheken hebben te maken met budgetten, zegt Sikkel. “Als je boeken duurder gaat maken, betekent dat bibliotheken minder boeken kunnen kopen.”

Schrijver Splinter Chabot noemt de bezuiniging “een boete en een straf op verbeelding en fantasie”. Hij legt uit: ”Nederland kent meer dan twee miljoen laaggeletterden of analfabeten. Die raak je hiermee ook. Je verhoogt nog meer de drempel om te lezen en dus ook om je te ontwikkelen.”

Beoogde coalitie geeft niet thuis

Ondernemers in de boekensector hebben het volgens Chabot al moeilijk zat. “Het is geen bankensector”, zegt hij. “Deze voorgenomen btw-verhoging zorgt voor tien procent krimp binnen de boekensector. Dat betekent dat je wel de bestsellerauteur in de winkel legt, maar dat de uitgeverij niet denkt om een debutant of een ingewikkelde dichtbundel een plekje in de etalage te geven. Terwijl die ook de kans moet krijgen. Elke schrijver moet een keer ontdekt worden.”

De onderhandelende partijen PVV, VVD, NSC en BBB zijn niet allemaal voorstander van de bezuinigingsmaatregel, maar zijn toch van plan deze door te voeren. De partijen zelf geven niet thuis op de vraag van WNL om een reactie deze ochtend.

“Pieter Omtzigt had het over een Nieuw Sociaal Contract. Sociaal zou ik dit niet willen noemen. Caroline van der Plas heeft ooit een boek geschreven: Gewoon gezond verstand. Dit noem ik niet verstand, maar verstand bijster”, zegt Chabot. “Ook als je het namens de VVD wilt bekijken. Deze partij schijnt altijd een ondernemerspartij te zijn geweest en is nu een beetje populistisch geworden. Een boekhandel in de winkelstraat is belangrijk voor de de winkelstraat en de hele economie daar.”

Tekst gaat verder onder de video:

Hij hekelt dat de onderhandelende fractieleiders nu niet met een reactie komen. “Dilan Yeşilgöz is er als de kippen bij als ze iets kan verzinnen over vluchtelingen, wat niet blijkt te kloppen, maar als ze een keer moet reageren op iets inhoudelijks, durft ze het bijna niet aan. Dat vind ik wel erg teleurstellend voor een partij die vroeger altijd voor het vrije woord was en voor de ondernemers.”

Boekhandelaar Fabian Paagman merkt op dat de bezuiniging op korte termijn wellicht wat oplevert voor de schatkist. “Maar op lange termijn zorgt het ervoor dat er onherroepelijk minder wordt gelezen. Dat gaat op lange termijn veel meer geld kosten.”

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Ingewikkelde bezuinigingen

Parlementair journalist bij EW Victor Pak nuanceert de zaak. Hij noemt de bezuinigingsmaatregel een ingewikkeld verhaal. “Het gaat in totaal om een miljard euro. Dat is een fors bedrag voor deze coalitie. De verhoging geldt ook voor sportwedstrijden, kranten en tijdschriften.” Zo’n gat in de begroting is volgens Pak niet snel gevuld.

D66-leider Rob Jetten vindt het “een heel dom idee”, zegt hij. “Je wil in Nederland mensen aan het lezen krijgen. Jongeren helpen om te leren lezen en schrijven. Maar het is ook een stukje genieten voor heel veel mensen. Dat geldt ook voor het theater en de sportclubs waar de btw ook omhoog moet.”

Jetten benadrukt dat juist kleine ondernemers de dupe zullen zijn. “Die vinden de concurrentie met de grote webshops op dit moment al zwaar.”

Zijn partij heeft al een voorstel ingediend als alternatief “om meer te doen aan belastingontwijking, zodat deze domme btw-verhoging, een boete op boeken, niet door hoeft te gaan”, aldus Jetten.

Lees ook:

NSC-Kamerlid Aant Jelle Soepboer: ‘Btw-verhoging op boeken is pijnlijk’

Door: Matthijs Meulblok