Tekstgrootte
Artikel delen
  • Gekopieerd

De peilingen: ‘Alles rechts van de christendemocraten gaat winst boeken’

Peter Visser

Brussel maakt zich op voor een ruk naar rechts na de Europese stembusgang. "De laatste peilingen zeggen dat alles op rechts van de christendemocraten winst gaan boeken en dat de groenen en liberalen gaan inleveren", zegt EU-correspondent van De Telegraaf Alexander Bakker in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Bakker werpt een blik op de peilingen. De fractie van de Europese Volkspartij (EVP) gaat daarin aan kop, met 181 van de 720 te verdelen zetels in handen. Op rechts krijgen de Europese Conservatieven en Hervormers (ECH) en Identiteit en Democratie (ID) er allebei een aantal zetels bij. Zij komen uit op respectievelijk 80 en 66 zetels.

Aan de linkerkant van de christendemocraten wordt vooral verloren. Renew Europe (ER), de liberale fractie waar VVD en D66 deel van uitmaken, komt uit op 81 zetels, de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D) op 136, De Groenen/Vrije Europese Alliantie (Green/EFA) op 54 en The Left (LEFT) op 43.

Ruk naar rechts

Dat de champagne waarschijnlijk wordt ontkurkt op rechts, is een trend die al even in Europa zichtbaar is. Bakker: "Bij nationale verkiezingen zien we bij veel lidstaten die ruk naar rechts. Dat hebben we in november in Nederland gezien en eerder in Finland, Zweden en Italië. Dat heeft ook invloed op hoe die nieuwe Europese Commissie er straks uit komt te zien."

Hij legt uit: "Die rechtse regeringen sturen misschien ook een rechtse Eurocommissaris. Als de trend zich straks doorzet in het Europees Parlement, zal dat invloed hebben op wat belangrijk wordt de komende tijd. De hele Europese machine kan opschuiven naar rechts. Dat is ook interessant voor de nieuwe coalitie in Den Haag."

De christendemocraten worden vermoedelijk weer de grootste. "In die fractie zitten vanuit Nederland CDA en ChristenUnie. NSC en BBB willen er ook bij", zegt Bakker. Rechts van de christendemocraten zitten de Conservatieven en Hervormers. "Zij zeggen 'meer macht voor de lidstaten', maar de interne markt vinden ze heel belangrijk. In die groep zitten vanuit Nederland JA21 en de SGP."

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Ga je nog iets verder naar rechts, dan vind je Identiteit en Democratie, de fractie waar op dit moment PVV en Forum voor Democratie deel van uitmaken. "Dat wordt vaak uiterst rechts genoemd en daar zitten partijen die voor een Nexit, Frexit en Dexit zijn. Maar die partijen zijn nu een beetje van koers veranderd. Ze zeggen niet langer dat ze uit de Europese Unie willen, maar ze willen Europa van binnenuit uithollen."

Om daarin te slagen, moeten ze een grote verkiezingsoverwinning boeken. "De afgelopen vijf jaar werd met name die uiterst rechtse fractie door zo'n beetje heel het Europees Parlement buitengesloten. Ze zaten dus ook niet aan tafel om mee te schrijven aan Europese wetten. Als ze die invloed opnieuw niet krijgen, hebben ze een heel dik salaris, maar weinig te doen."

Fusie op rechts?

Er gaan geluiden dat die twee fracties na de verkiezingen gaan fuseren, vertelt Bakker. "Dan zijn ze in één klap de op één na grootste fractie in het Europees Parlement." Het is de vraag of de partijen door één deur kunnen. "Juist als je de focus wat meer hebt op nationaal belang, is het wat lastiger om Europees samen te werken."

Zo wil ook de partij van de Hongaarse premier Viktor Orbán, Fidesz, deel willen uitmaken van het rechtse blok, maar dat ligt gevoelig. "Er zijn een heleboel partijen die absoluut niet met hem willen samenwerken, want ze vinden hem te pro-Russisch. Hongarije heeft ook een heel actief politiek beleid rondom Hongaarse minderheden in buurlanden. Dat betekent bijvoorbeeld Hongaarse bemoeienis op Roemeens grondgebied. Die Roemeense politieke partijen willen om die reden niets met Orbán te maken hebben."

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.

De fracties worden overigens pas na de verkiezingen gevormd. "Dat is heel gek aan de Europese verkiezingen. Als je gaat stemmen voor de Tweede Kamer, weet je in welke fractie je stem terechtkomt. Nu is dat niet zo."

Wel gaat het CDA zeer waarschijnlijk, zoals altijd, naar de christendemocraten en de VVD en D66 gaan naar de liberalen, zegt Bakker. Wie van plan is op GroenLinks-PvdA te stemmen, moet goed opletten. "Zij maken het dit keer wel héél ingewikkeld. Zij hebben wel één lijst, maar de PvdA'ers gaan naar de Europese sociaaldemocraten en de GroenLinksers gaan ergens anders zitten, bij de groenen."

Strenger migratiebeleid

Mochten de rechtse fracties daadwerkelijk meer invloed krijgen, komt er zeer waarschijnlijk een strenger migratiebeleid. "Onlangs is het migratiepact gesloten. Nu zeggen rechtse partijen in het Parlement al: het is niet streng genoeg", zegt Bakker. "Eén van de grootste wensen waarover gesproken zal worden is het regelen van asielprocedures buiten de Europese Unie, bijvoorbeeld in een land als Tunesië. Maar het kan ook zijn in een Europees niet-EU-land als Albanië, waar Italië al is begonnen met het bouwen van zo'n asielcentrum."

Op het gebied van klimaat worden de duimschroeven hooguit wat losser gedraaid. "Wie grote verwachtingen heeft dat dat allemaal een tandje minder wordt, moet ik teleurstellen. De doelen blijven staan. Maar ze gaan wel kijken: hoe kunnen we het bijschaven om het af en toe wat realistischer te maken voor bedrijven."


Ook de moeite waard
Meest gelezen
Korte WNL video's
Meer van WNL
Steun WNL

Word lid. Het telt.

Waardeert u onze programma's? Steun WNL dan met de jaarlijkse bijdrage van slechts €8,50, de wettelijk minimale verplichte bijdrage voor omroepen.

Hiermee helpt u ons journalistieke geluid te behouden en voorkomt u dat WNL zijn publieke status en zendtijd verliest.

€ 8,50 per jaar

Word lid van WNL
Goedemorgen Nederland Op Zondag Stand van Nederland Café Kockelmann In de kantine Sven op 1 Het Misdaad- bureau