Aankoop Franse onderzeeërs voor Koninklijke Marine dreigt in het water te vallen: ‘Amerika wil geheime technologie niet delen’

De aankoop van vier Franse onderzeeërs voor de Koninklijke Marine dreigt te stranden. Onzeker is of de Franse bouwer aan alle eisen kan voldoen, mede door een concurrentiestrijd tussen Frankrijk en de Verenigde Staten. “De Amerikanen staan niet te trappelen om hun geheime technologie te delen”, zegt defensiejournalist van De Telegraaf Silvan Schoonhoven.

De Franse onderzeeër, genaamd Blacksword Barracuda, werd in maart gepresenteerd als beste optie voor de Koninklijke Marine. “De beste boot voor de beste prijs”, stelden zij. Maar de problemen stapelen zich op. En dat komt vooral door de Amerikaanse kruisrakettechnologie, vertelt Schoonhoven in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Kruisraket onmisbaar

De kruisraket is een belangrijk onderdeel van de onderzeeboot, omdat de projectielen in een oorlogssituatie van grote afstand doelen kunnen raken. “Je lanceert de kruisraket vanuit de lanceerbuis op de onderzeeër”, vertelt Schoonhoven. De raket heeft een range van 1600 kilometer. “Je kan een doel treffen met grote precisie.”

De Koninklijke Marine kiest voor de geavanceerde Tomahawk-kruisraket. “Het beste systeem”, zegt Schoonhoven. Maar dat systeem is ook direct het grootste probleem. “Het systeem is Amerikaans, maar de onderzeeër is Frans. De Amerikanen staan niet te trappelen om hun geheime technologie te delen met de Fransen.”

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Ondanks dat Frankrijk en de Verenigde Staten NAVO-partners zijn, zien de Amerikanen Frankrijk als concurrent. “Wij horen uit bronnen die dicht op dit proces zitten dat het vanuit Amerika een no go is.”

Waarom kiezen we dan niet voor Franse kruisraketten? “Die raket is veel duurder en het projectiel voldoet niet qua bereik en slagkracht. Nederland wil het A-merk, de Tomahawk.”

Nederlandse stelligheid

Door de lange aanloop van het project, ruim tien jaar, verbaast men zich erover dat deze problemen niet eerder voorzien waren. “Volgens het Nederlandse kabinet heeft Amerika in deze periode geen bezwaren opgeworpen. Er is alleen ook niet gezegd dat er groen licht was”, zegt Schoonhoven.

Deze Nederlandse stelligheid over het binnenhengelen van het Tomahawk-systeem heeft tot ergernis geleid in de Verenigde Staten, vertelt hij. “Er is nog geen definitieve knoop doorgehakt en de seinen staan nog niet op rood, maar wel op donkeroranje. Als het niet doorgaat, valt één van de belangrijkste wapens van de onderzeeër weg.”

Meer bezwaren

Daarnaast zijn er meer bezwaren over de duikboot. “De problemen beginnen zich op stapelen en het kabinet gaat hier ook over in gesprek. Je moet je afvragen of we wel door moeten gaan met de Fransen of dat we toch aankloppen bij één van de twee andere aanbieders.” Dat zijn een Duitse werf en Saab en Damen, een Zweeds-Nederlands productiebedrijf gericht op de maritieme sector.

Waarom Nederland niet voor Saab en Damen heeft gekozen om de productie deels binnenshuis te houden, is voor Schoonhoven lastig te begrijpen. “We laten alles wegvloeien naar Frankrijk. De Fransen hebben beloofd dat Nederlandse bedrijven meebouwen aan de boot, maar wat komt daar in de praktijk van terecht?”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start.

‘Zo’n vaart loopt het niet’

NSC-Tweede Kamerlid Nicolien van Vroonhoven, ook te gast in Goedemorgen Nederland, stelt dat de situatie niet zo precair is als wordt beschreven. “Er is contact geweest met het Ministerie van Defensie. Zij herkennen de ernst van deze kwestie vooralsnog niet. Ze zeggen: zo’n vaart loopt het toch niet. Maar we moeten er bovenop zitten.”

Donderdag is een technische briefing in de Tweede Kamer en maandag vindt een notaoverleg plaats over deze kwestie, zegt Van Vroonhoven.

Lees ook:

Kabinet ‘gek’ als Fransen onderzeeërs mogen bouwen, zegt SGP-leider Stoffer: ‘Iets tussen Rutte en Macron’

Door: Rick Hartkamp