Radicaal buitenlandse inmenging tijdens demonstraties in Amsterdam: ‘Dit is heel gevaarlijk’

De kosten van de schade door de protesten bij de Universiteit van Amsterdam (UvA) lopen op tot ruim 1,5 miljoen euro. Rechtsgeleerde Afshin Ellian keek met verbazing en zorg naar de uit de hand gelopen demonstraties, vertelt hij in WNL Op Zondag op NPO 1. "Degenen die protesteerden waren niet alleen de UvA-studenten en medewerkers, maar ook beroepsactivisten."

Ellian stelt dat burgemeester Femke Halsema "zeer evenwichtig heeft gehandeld." Het gaat in dit geval niet om de vraag of het recht op demonstratie is ingeperkt, maar "of de demonstratie plaatsvond binnen de kaders van de wet en de afspraken met de universiteit. Het antwoord is nee."

Tijdens de demonstraties van afgelopen week in Amsterdam waren niet alleen studenten en medewerkers van de universiteit betrokken. Dat merkt ook Yoeri Albrecht, directeur van debatcentrum De Balie op, die op afstand een kijkje nam tijdens de demonstraties. "Ik denk dat je kan vermoeden dat er bewuste destabilisatie is vanuit organisaties die vanuit het buitenland worden aangestuurd. Het is erg opvallend dat je tijdens de demonstraties mensen ziet bidden in het metrostation." Hij ziet een duidelijk element van buitenlandse inmenging terug in de rellen.

Ontvang jij al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Volgens Ellian is dit heel gevaarlijk. "Je hebt drie krachtige antidemocratische bewegingen: extreemrechts, die vaak autoritaire leiders als Poetin geweldig vinden, je hebt extreemlinks, die Venezuela of Nicaragua fantastisch vinden en je hebt verschillende staten, zoals radicale bewegingen van de Islam die zich uiten in terreurgroepen." Al deze radicale groepen zijn volgens de hoogleraar uit op het ontwrichten van de democratie.

'Blijf weg van geweld'

GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans roept demonstranten op om weg te blijven van geweld. "Want alles wat je wilt bereiken, valt in het water zodra er geweld bij komt kijken."

Timmermans denkt dat we in Nederland "aan de kant moeten staan van de Israëliërs die protesteren tegen Netanyahu en de extreemrechtse elementen in zijn regering". Er zijn volgens hem veel jongeren die met afschuw kijken naar wat de Israëlische premier doet in Israël en Gaza en wat hij dreigt te doen.

Luister de aflevering ook terug als podcast:

College van Bestuur UVA in de fout

Het College van Bestuur van de UvA ging vervolgens in de fout door in gesprek te gaan met de demonstranten die hun gezicht continu bedekt hielden. "Zij kunnen zo niet constateren of het hun studenten zijn. Met wie zit je te praten?", vraagt Ellian zich af.

Het is een gotspe dat de rector van de UvA ging onderhandelen op deze manier, vindt Ellian. "Hij had sowieso niet met die mensen moeten praten, want we hebben een heel sterk recht: de academische vrijheid. Dat is verankert in het Handvest voor de rechten van de Europese Unie. Dat betekent dat wetenschappers vrij zijn om onderzoek te doen, onderwijs te geven en met wie dan ook samen te werken."

De rector gaf na druk van de pressiegroepen een lijst vrij van de mensen die samenwerken met hun collega's in Israël. "Hij kon net zo goed een persconferentie geven. Vaak staat het allemaal al op de website", vertelt Ellian. "Maar hij is gewoon niet bevoegd om aan een hoogleraar te vragen waarom die met ene David daar te praten over malariabestrijding? Dat kán niet."