Schrijver Patrick Bernhart wil monument voor vrouwen in concentratiekamp Reinickendorf: ‘Mijn moeder en oma zaten er’

Een monument voor de voornamelijk Hongaars-Joodse vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in concentratiekamp Reinickendorf in noordwest Berlijn gevangen werden gehouden. Dat is het doel van schrijver Patrick Bernhart (1968). ”Mijn oma en moeder hebben er een paar maanden gezeten, tot aan de bevrijding door de Russen.”, vertelt hij in het NPO Radio 1-porgramma WNL In de Kantine.

Weinig mensen kennen Reinickendorf, terwijl er 800 vrouwen, vooral uit Hongarije, dwangarbeid moesten verrichten. ”Het valt in het niet bij Auschwitz of Ravensbrück, wat heel internationaal is, daar zie je echt gedenktekens van alle nationaliteiten”, zegt Bernhart.

Hij vervolgt: ”Reinickendorf was klein. Het was een fabriek, gericht op machinebouw. Daar heeft mijn moeder gaten in vliegtuigonderdelen geboord. Ze was 13 jaar oud”.

Gedicht

Voor het beoogde monument is al het één en ander in gang gezet. ”We hebben er al rondgelopen. Je hebt aan de ene kant van het kamp barakken waar ze sliepen. Een half uur verderop was de fabriek. Dat is nu een soort overheidsgebouw. Daar is een muur die nu nog blanco is. Misschien is dit een mooie plek voor een gedicht. Dat zie ik voor me”, aldus Bernhart.

Hij vertelt verder: ”Ik word geholpen door een historicus. Die heeft al een brief geschreven. Nou, we moeten kijken wat er gebeurt. Het zou mooi zijn als het volgend jaar wordt onthuld”.

De auteur heeft het boek Vlieg, mijn zwaluw geschreven over zijn Joodse familie. Lang hield hij zijn Joodse achtergrond verborgen. ”Het ging er nooit over. We waren Hongaars. Dat was al een ding an sich. Toen ik vijftien jaar was gingen we op vakantie naar Israël. Mijn klasgenoot zei: daar wonen alleen maar Joden en Palestijnen. Mijn moeder vertelde toen hoe het zat. Voor de oorlog was ze katholiek geworden, ter bescherming, maar dat heeft niets geholpen.”

Lees ook:

Stilstaan bij belang van Bevrijdingsfestivals: ‘Meer dan alleen bier drinken en feesten’

Door: Michiel van Renselaar