Niemand die de 76-jarige schoenmaker kan opvolgen: ‘Ouders drukken het de kop in’

Het oer-Hollandse ambacht staat onder druk, waarschuwt voorzitter van AmbachtNederland Elrie Bakker. Opleidingen verdwijnen en kinderen worden door hun ouders steeds meer aangemoedigd om door te studeren. Het gevolg: niemand die de ambachtslieden nog kan opvolgen.

De Rotterdamse schoenmaker Peter Kaptein zit al meer dan zestig jaar in het vak. Hij bestiert op zijn 76ste nog altijd een winkel. Aan stoppen wil hij liever niet denken, laat staan zijn zaak verkopen. “Dat komt er gewoon niet van”, verzucht hij. “Er is niemand die schoenen kan maken en daar jaren ontwikkeling in kan en wil stoppen. Ze zijn er gewoon niet.”

Bakker vertelt in Goedemorgen Nederland op NPO 1 dat dit een typisch voorbeeld is van de vele problemen waar de ambachten mee te maken hebben. “Er is maar een opleiding in Nederland en die zit in Amersfoort. Op een ROC moet je een klas van twintig leerlingen hebben, anders wordt de opleiding niet gegeven.” Het gevolg is volgens Bakker dat mensen die ver buiten die stad wonen, bijvoorbeeld in Heerlen of Assen, niet zullen kiezen voor deze opleiding.

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Als oplossing pleit Bakkers organisatie voor meer interne opleidingen. “Leid binnen de bedrijven op in het hele land. Gewoon één-op-één. Daar zijn we mee gestart en dat werkt.”

Imagoprobleem

Ambachten zijn niet zichtbaar genoeg, vindt Bakker. “Mensen moeten weer kunnen zien wat je allemaal kan worden.” Daar komt bij dat er tal van misverstanden bestaan over het vakwerk. Zo wordt het al gauw bestempeld als ‘laaggeschoold’. Onterecht, vindt de voorzitter van AmbachtNederland.

“Het ambacht heeft een imago gekregen en dat heeft te maken met het onderwijssysteem zoals wij dat in Nederland kennen. Nederland heeft alles ingezet op kenniseconomie en op cognitieve vaardigheden. Als je maar studeert, dan ben je wat in onze samenleving”, vertelt Bakker.

Ze vervolgt: “Maar voor heel veel mensen is dat niet de goede weg. Die hebben heel andere talenten. Die kijken en leren anders. Die moeten de kans krijgen om zo’n vak te leren, want je moet je specialiseren in een ambacht. Dat is nou eenmaal nodig. Maar ook om je door te ontwikkelen.”

Bakker vindt dat het enthousiasmeren voor ambachtswerk moet beginnen bij de ouders. “Die drukken het de kop in”, zegt ze. “Die zeggen dat je economie moet gaan doen of naar de havo moet.”

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start!

Speciale website

Om mensen nog meer bewust te maken van welke ambachten er zijn, lanceert AmbachtNederland de website Gemaakt in Nederland. “Daar willen we zoveel mogelijk ambachtslieden uit Nederland bij elkaar brengen.” Bakker hoopt dat het voor zowel consumenten als voor de toekomstige ambachtslieden een extra zetje kan zijn om het ambacht meer waardering te doen krijgen en het beter zichtbaar te maken in de maatschappij.

Lees ook:

De échte ambachtsman is een uitstervend ras: ‘Als dat verdwijnt, verdwijnt er heel veel moois uit ons leven’

Door: Matthijs Meulblok