Databanken van het NFI blijven een goudmijn voor cold cases: ‘Ik krijg rillingen als we een zaak oplossen’

De revolutionaire opsporingstechnieken van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) zorgden voor vele doorbraken in onopgeloste moordzaken. Dit jaar bestaat het instituut 25 jaar. 

In 1999 fuseerden het Gerechtelijk Laboratorium en het Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie tot het huidige NFI. Het instituut maakt in datzelfde jaar al naam. Een vergelijking met de DNA-databank – die dan pas net is opgericht – zorgt meteen voor een doorbraak in een onderzoek naar de moord en verkrachting van de 13-jarige Sybine Jansons. Inmiddels heeft het NFI achthonderd medewerkers in dienst en levert jaarlijks een bijdrage aan tienduizenden zaken. De kracht van het NFI zijn de databanken voor niet alleen DNA, maar ook drugs, wapens en glas.

MH17

“Het allergrootste DNA-onderzoek dat we ooit hebben gedaan is het MH17-onderzoek”, zegt DNA-onderzoeker Lex Meulenbroek in Op1. Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 neergehaald in het oosten van Oekraïne. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Uit onderzoek is gebleken dat de crash is veroorzaakt door een Buk-raket.

“Op voorhand leek het een onmogelijke klus om al deze mensen te identificeren en om ze terug te brengen naar de landen waar ze vandaan kwamen. De omstandigheden waren bovendien heel erg slecht.” Lichamen waren niet meer heel en lagen over honderden meters verspreid. “Maar dankzij DNA is het gelukt om 296 mensen te kunnen identificeren”, aldus Meulenbroek.

Tekst gaat verder onder de X.

De revolutionaire opsporingstechnieken van het NFI zorgden voor vele doorbraken in onopgeloste moordzaken. Dit jaar bestaat het instituut 25 jaar. DNA-onderzoeker Lex Meulenbroek: ‘’MH17 was het allergrootste DNA-onderzoek dat we ooit hebben gedaan.’’ #Op1 #WNL pic.twitter.com/oDZz3QgiP4

— Op1 (@op1npo) April 11, 2024

Cold cases

“Mensen thuisbrengen en nabestaanden een antwoord geven, daar doen we het uiteindelijk allemaal voor. Ik krijg rillingen als we een cold case zaak oplossen”, zegt Meulenbroek. Een voorbeeld hiervan is het onderzoek naar de moord op Marianne Vaatstra, waar een grootschalig DNA-onderzoek leidde naar de moordenaar.

Het lichaam van de tiener werd in 1999 gevonden in een weiland in de buurt van het Friese dorp Feankleaster (Veenklooster). Op haar lichaam werd DNA gevonden. Haar vader, Bauke Vaatstra, zette zich meer dan tien jaar lang in voor gerechtigheid voor zijn dochter en verscheen in de jaren na haar dood veelvuldig in de media. Samen met Peter R. de Vries wist hij een grootschalig DNA-onderzoek af te dwingen.

Uiteindelijk stonden meer dan 8000 mannen uit de omgeving in 2012 hun dna af. In november van dat jaar werd bekend dat Jasper S. uit Aldwâld (Oudwoude) was aangehouden voor de moord op Marianne Vaatstra. Zijn DNA bleek te matchen met dat op het lichaam van het meisje.

Het Misdaadbureau, een programma van WNL op NPO Radio 1, besteedt vrijdagavond speciaal aandacht aan het jubileum van het NFI. Vanaf 19.00 uur is het programma live te horen vanuit museum Boerhaave in Leiden. 

Lees ook: 

Kamermeerderheid pleit voor landelijk coldcaseteam 

Door: Floortje van Gameren