Grootschalige desinformatie door health influencers, artsen slaan massaal alarm: ‘Levensgevaarlijk’

Artsen slaan alarm vanwege health influencers die desinformatie verspreiden. Demissionair staatssecretaris voor Volksgezondheid Maarten van Ooijen wil graag in gesprek met deze artsen om te zorgen dat mensen beter worden geïnformeerd. "Ik wil graag kijken hoe zij hun werkzaamheden uit kunnen breiden, zodat we deze vorm van desinformatie massaal tegen kunnen gaan."

Een groep artsen spreekt via TikTok deze influencers tegen en probeert mensen te behoeden voor foutieve informatie. Van Ooijen benadrukt in Goedemorgen Nederland op NPO 1 dat nepinformatie over gezondheid een ernstig probleem is met mogelijk grote gevolgen. "Er zijn heel veel health influencers die vooral bezig zijn om hun eigen commerciële boeltje overeind te houden. Niet om de juiste informatie te geven."

Hij hoopt dit onderwerp bij een groot publiek onder de aandacht te brengen. "Tegen iedereen die zelfs wel eens twijfelt over vaccinaties of medicijnen, zou ik willen zeggen: ga naar je eigen arts toe. Zij kunnen jou de informatie geven waar je naar op zoek bent. Dat is veel beter dan zelf gaan zoeken op internet."

Algoritmebubbel

Niet alleen jongeren, maar ook volwassenen blijken gevoelig voor deze vorm van desinformatie. De Telegraaf schrijft dat influencers je bijvoorbeeld kunnen aanpraten dat je een vitamine- of ijzertekort hebt. Vervolgens word je meteen doorverwezen om op hun site supplementen te bestellen om zo je 'tekorten' aan te vullen.

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

Over nieuwe anticonceptiemethodes is ook van alles te leren op online platforms als Instagram, waar veelvuldig wordt geadviseerd om de pil niet te slikken. Al deze medische adviezen kunnen heftige gevolgen hebben voor kijkers die in deze algoritmebubbel belanden, waaronder ongewenste zwangerschappen.

Levensgevaarlijk probleem

De groep artsen die alarm slaan, noemen dit probleem zelfs levensgevaarlijk. "Het is niet iets wat alleen dokters kunnen oplossen", zegt huisarts Stefan van Rooijen tegen L1. "We dragen ons steentje graag bij met ons nieuwe kanaal op TikTok, maar ook het ministerie, bedrijven en influencers zullen verantwoordelijkheid moeten nemen."

Met acht artsen, variërend van een longarts tot een cardioloog, wordt desinformatie - waar het kan - tegengesproken. "We willen mensen echt de goede informatie geven", aldus de huisarts. Hij noemt een schrijnend voorbeeld. "Een vrouw die een ontsteking had heb ik geadviseerd om antibiotica te nemen. Online had ze alleen gezien dat antibiotica slecht voor je zou zijn. Ze heeft het ook niet genomen en heeft vertrouwd op haar lichaam."

Met alle gevolgen van dien. "De ontsteking is in haar bloedbaan gaan zitten, waardoor ze in een septische shock is geraakt door bloedvergiftiging. Ze is op de intensive care beland, maar ze heeft het gelukkig overleefd. Het had zomaar slechter kunnen uitpakken", waarschuwt Van Rooijen.

Honderd jaar wetenschap in de prullenbak

Tweede Kamerlid van D66 Jan Paternotte, ook te gast in de studio, roemt het werk van deze artsen. "Als je bijvoorbeeld kijkt naar vaccinaties. Mensen zeggen massaal dat ze dat niet meer hoeven. Honderd jaar wetenschap draai je eigenlijk terug, waar zelfs baby's bij om het leven komen. Je kan hier niet genoeg tegen doen."

Cybersecurity-expert Inge Bryan stelt dat het handhaven van een verbod op desinformatie enorm lastig is. "We leven in een wereld waarin informatie vrij is. Dat is een groot goed, maar er is nu zo ongelooflijk veel informatie, dat veel mensen moeite hebben om te bepalen waar ze in moeten geloven."

Volgens Bryan komt dat onder meer omdat "de autoriteiten minder worden geloofd". "Dan is het zaak, wat deze artsen ook doen, dat die informele autoriteit wel verstandige dingen zeggen."