Wie wordt premier van Nederland? ‘Naam Remkes wordt binnen VVD opvallend vaak genoemd’

Nu de vier onderhandelende fractievoorzitters hebben besloten in de Tweede Kamer te blijven zitten, rijst de vraag wie premier van Nederland wordt. "Johan Remkes wordt veel genoemd in VVD-kringen", zegt politiek verslaggever van Omroep WNL Thomas van Groningen donderdagavond in Op1.

PVV-leider Geert Wilders, de grote winnaar tijdens de Tweede Kamerverkiezingen, ziet af van het premierschap om een extraparlementair kabinet mogelijk te maken. Ook Dilan Yeşilgöz (VVD), Pieter Omtzigt (NSC) en Caroline van der Plas (BBB) hebben afgesproken om plaats te nemen in de Tweede Kamer.

Vooral NSC-leider Omtzigt had bezwaren tegen Wilders als premier. Bij de VVD was er "geen blokkade, maar ook niet een automatisch akkoord", zei partijleider Yeşilgöz. BBB-voorvrouw Van der Plas zag het wel zitten om Wilders de sleutel van het Torentje te geven. "Op een gegeven moment moet je iemand wel het vertrouwen geven. Dat was ik wel bereid om te doen."

'Remkes vaak genoemd'

Nu Wilders het niet wordt, wie dan wel? Mogelijk gaan de partijen op zoek naar iemand buiten politiek Den Haag. Volgens Thomas van Groningen wordt binnen de VVD de naam van oud-informateur Remkes "veel genoemd. Het valt echt op, hoe vaak zijn naam genoemd wordt", aldus de journalist.

Hij denkt dat Wilders iemand uit de PVV-gelederen naar voren wil schuiven. "Ik kan me wel voorstellen dat als ze straks aankomen bij dat kopje 'bemensing', Wilders zegt: 'Ik ben de grootste partij, ik wil die persoon leveren'. Maar ik vraag mij af of Wilders iemand in huis heeft die premier kan worden."

Op1 gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug via NPO Start.

"Dat denk ik niet en anders is die persoon al Kamervoorzitter (Martin Bosma, red.)", reageert historicus Geerten Waling. Hij denkt dat NSC en VVD een 'PVV-premier' überhaupt niet zien zitten. "Het zal iemand worden die een wat meer neutraal karakter heeft."

'Premier minder belangrijk'

Waling denkt overigens dat in een nieuw kabinet de premier minder belangrijk wordt dan die op dit moment is. "Het idee is nu dat het politieke primaat in de Kamer komt te liggen. Dan wordt de premier vooral iemand die internationaal mag schitteren en de ministersploeg bij elkaar moet houden."

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je aan en mis niets!

Hij sluit niet uit dat het zover komt. "Wat je nu ziet is een poging om een nieuw systeem te creëren. Drie van de vier partijen zijn gekozen vanwege hun systeemkritiek. De verwachting die ze hebben gewekt, is: we gaan iets nieuws doen. Dat kan mislukken, die kans is zeer aanwezig, maar je ziet hier wel de poging."

Staatsrechtelijk mogelijk

Overigens is het staatsrechtelijk mogelijk om een premier aan te wijzen die tijdens de Tweede Kamerverkiezingen niet op het stembiljet stond, zegt hoogleraar staatsrecht Wim Voermans. "De vraag is: wie wil de man of vrouw worden waar alle peilen op zijn gericht? Een premier is belangrijk, ook in internationaal en Europees verband. Die is echt niet meer dezelfde als de gewone ministers."

"Het is een belangrijk iemand, de sleutel op een kabinet", benadrukt Voermans. "Die moet politiek draagvlak hebben in de Tweede Kamer. Als je de premier wegstuurt, dan stuur je iedereen weg."