Treinkaartje dreigt nóg duurder te worden: ‘Maak komend jaar 120 miljoen vrij’

Na de presentatie van dieprode jaarcijfers, lijken ingrijpende maatregelen bij de Nederlandse Spoorwegen onvermijdelijk. De kans is groot dat de reiziger dat in de portemonnee gaat voelen, omdat de NS ervoor pleit de prijs voor treinkaartjes tien procent duurder te maken. "Dat moeten we niet laten gebeuren. Maak 120 miljoen euro vrij om de treinkaartjes betaalbaar te houden", roept Tweede Kamerlid van GroenLinks-PvdA Habtamu de Hoop dringend op.

Het openbaar vervoer van Nederland is al één van de duurste van Europa. Er reizen dagelijks meer dan een miljoen mensen met het ov om bijvoorbeeld op werk of school te komen. "Als je dat nog duurder maakt, is de NS voor een aantal mensen straks niet meer toegankelijk", waarschuwt De Hoop in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

191 miljoen verlies

De NS leed in 2023 191 miljoen euro verlies. Dat is wel minder dan de 421 miljoen euro verlies in 2022, maar het is allesbehalve een gezonde situatie. Treinkaartjes zijn tussen 2021 en 2023 minder snel gestegen dan de kosten, meldt de NS, waardoor ze genoodzaakt zijn om de reiziger meer te laten betalen. Dat komt onder meer door salarisverhogingen, gestegen kosten voor materieel en onderdelen door inflatie en het feit dat sinds de coronacrisis nog altijd minder mensen met de trein gaan.

Ook spelen vertragingen een grote rol in de opgelopen kosten. De NS gaf vorig jaar 3,1 miljoen euro terug bij vertragingen en gaf nog eens 3,6 miljoen euro uit aan kosten voor taxi's en hotelovernachtingen. President-directeur Wouter Koolmees hoopt samen met de politiek tot een oplossing te komen om een forse prijsstijging van tickets te voorkomen.

Problemen op het spoor zijn op dit moment schering en inslag, zegt De Hoop. "Mensen die regelmatig in de trein zitten merken het: er zijn veel werkzaamheden, de trein valt vaak uit en is ook vaak nog eens bomvol. De trein moet niet alleen betaalbaarder worden, maar ook betrouwbaarder."

120 miljoen euro

Het Kamerlid gaat daarom in een debat over de actuele situatie van het spoorwegennet vandaag voorstellen om het komende jaar 120 miljoen euro vrij te maken, om ervoor te zorgen dat treinkaartjes niet nog eens tien procent duurder worden. "Anders wordt het echt onbetaalbaar."

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Zoals het er nu naar uitziet, is deze financiële injectie eenmalig en zal de NS in 2025 de treinkaartjes alsnog duurder moeten maken, staat in het jaarverslag. Koolmees hoopt dat de financiële dekking van het kabinet niet voor één jaar is, maar dat er structurele dekking komt. Volgens De Hoop moet het openbaar vervoer weer een basisvoorziening in Nederland worden en een passend alternatief voor de auto. "En dat betekent dat er ook meer geld naar toe mag."

49-euro-ticket

Wat de De Hoop betreft voert Nederland net als buurland Duitsland een 49-euro-ticket in. Daarmee kun je voor 49 euro de hele maand reizen met het openbaar vervoer. De GroenLinks-PvdA'er wil dat ticket graag in de daluren invoeren. "Op bepaalde momenten in de week, met name op dinsdag en donderdag, zie je dat het in de spits ontzettend druk is. Met zo'n ticket kun je mensen meer prikkelen om in de daluren te gaan reizen. Dan kunnen we het aantal reizigers over de week beter verspreiden."

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk nu hier terug via NPO Start.

NS moet 1,4 miljard bezuinigen

Partijen als PVV, VVD, NSC en D66 lieten eerder deze week weten dat de NS wel erg makkelijk naar Den Haag kijkt om extra geld. Volgens De Hoop heeft de NS eerst uitvoerig naar de eigen begroting gekeken. "Vorig jaar is er een deal gesloten, waardoor de NS de komende acht jaar het monopolie heeft op het Nederlandse spoorwegennet. Daarin zijn afspraken gemaakt over de prestaties van de NS."

Eén van deze afspraken is dat de NS de komende jaren 1,4 miljard moet bezuinigen. "Er wordt al veel gedaan binnen de NS-begroting en wij wisten ook dat het openbaar vervoer meer geld nodig had. Ik verbaas me er daardoor over dat een aantal partijen hier verrast over zijn. Kortom, de NS moet niet meer bezuinigen, we moeten meer investeren."

De Hoop pleit nogmaals voor structureel meer geld voor het openbaar vervoer en specifiek voor de NS. "Dat moeten de onderhandelende partijen voor het nieuwe kabinet straks met elkaar besluiten."