Vrees voor een nieuw Krim-scenario in Moldavië: ‘Poetin is een grijsgedraaide plaat’

De Russische president Vladimir Poetin houdt vandaag zijn jaarlijkse toespraak voor het parlement. Ruslanddeskundige Helga Salemon vreest voor een mogelijk nieuw Krim-scenario. Transnistrië, een afvallige regio in Moldavië, heeft woensdag Rusland om hulp gevraagd, vertelt Salemon in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Elk jaar houdt Poetin een speech in het Russische parlement waar ook veel andere hoogwaardigheidsbekleders bij aanwezig zijn. "In principe is het zakelijk. Hij maakt plannen bekend. In deze speech maakt hij het binnen- en buitenlandbeleid voor minstens de komende zes jaar bekend", vertelt Salemon.

Nucleaire dreiging

Salemon noemt Poetin een grijsgedraaide plaat. "Hij zit vast in de groef: het Westen wil ons vernietigen en daarom zijn we in oorlog met Oekraïne. Hij probeert te ontkennen dat Rusland Oekraïne aanvalt. De vraag is: gaan we dat weer zien?"

In zijn speech waarschuwt Poetin dat de NAVO-landen een nucleair conflict riskeren als ze troepen naar Oekraïne sturen. De Verenigde Staten en belangrijke Europese bondgenoten zeiden deze week dat ze geen plannen hadden om grondtroepen naar Oekraïne te sturen, nadat Frankrijk op de mogelijkheid had gezinspeeld om Kyiv te helpen in de strijd tegen de Russische invasie.

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start.

Transnistrië en Navalny

De Ruslanddeskundige vreest voor twee dingen. Eén daarvan is de aankondiging van een mogelijk nieuw Krim-scenario in Transnistrië. "Dat is een afvallige regio van Moldavië, een voormalige Sovjetrepubliek. Er wonen veel etnische Russen. Die hebben gisteren om hulp gevraagd van Rusland. Mensen denken dat hij er niets over gaat zeggen, maar áls die daar wat over gaat zeggen, dan is dat heel groot nieuws, want dan herhaalt het Krim-scenario zich."

De andere vraag is of Poetin iets over de zeer waarschijnlijk vermoorde Russische oppositieleider Aleksej Navalny gaat zeggen. Ze verwacht van niet. "Hij noemt zijn naam al nooit en er is nu operatie 'wis Navalny uit' aan de gang."

De weduwe van Navany, Joelia Navalnaja, sprak in het Europees Parlement haar zorgen uit over de toekomst van Europa en Rusland. "Deze brute moord heeft wederom aan iedereen laten zien dat Poetin tot alles in staat is. (...) En dat er niet met hem valt te onderhandelen. Je kunt hem ook niet verslaan door te denken dat hij principes heeft, een moreel kompas of regels. (...) We hebben hier niet te maken met een politicus, maar met een wreed monster."

Poetin heeft deze twee punten uiteindelijk niet benoemd in zijn speech, maar de vrees blijft reëel volgens Salemon.

'Kremlin-bubbel'

Of haar oproep in het Europees Parlement iets zal uitmaken, is nog maar de vraag, denkt Salemon, "Gezien de Alternative für Deutschland, de PVV die nu een draai maakt in Nederland en het Rassemblement National in Frankrijk". In Rusland zelf zal het ook weinig effect hebben. "De Russen zitten in de Kremlin-bubbel, behalve die kleine groep die via internet het nieuws zoekt. Dus als je de gemiddelde Rus vraagt: wie was Navalny? Dan zeggen ze: 'Dat is een extremist, een vijand van Rusland, een agent van het Westen.' Zo triest is het."

Ontvang jij al onze WNL-nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan.

Binnenkort mogen de Russen in ieder geval naar de stembus. Oppositieleiders zijn er niet, vertelt Salemon. "Er is er net een vermoord in de gevangenis. Twee anderen die nu dus groot gevaar lopen zitten in de gevangenis en de rest zit in het buitenland."

Bovendien doet Poetin ook niet mee aan debatten. "Dat heeft hij niet nodig", zegt de Ruslanddeskundige. "De debatten die we op tv zien zijn ronduit belachelijk, een soort Koefnoen. Ik zag een debat van de man van de Communistische partij en dat ging zogenaamd over het onderwijs en die zei: 'Zoals Lenin en Stalin al zeiden, moeten we werken aan de kaders'. Die zijn er vooral bedoeld om die mensen ongeloofwaardig te maken. Hij laat zich zien door dit soort toespraken of dan gaat hij weer naar een fabriek, want Poetin staat boven alles."

Dit artikel is geüpdatet na de speech van Poetin om 10.00 uur deze ochtend.