Alle gemeenten moeten er nu echt aan geloven: de spreidingswet gaat van kracht

Vanaf vandaag is de omstreden spreidingswet van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) van kracht. Alle gemeenten in Nederland moeten op één of andere manier een steentje bijdragen aan de opvang van asielzoekers, al dan niet gedwongen. Burgemeester van Kampen Sander de Rouwe (CDA) is positief: "Dit is gewoon wat we nodig hebben", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Het is de dag waar demissionair staatssecretaris voor Asiel Eric van der Burg (VVD) lang naar heeft uitgekeken. De spreidingswet gaat officieel van kracht. Vanaf nu worden asielzoekers eerlijker verdeeld over de gemeenten door het hele land, om met name het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten. Daar was de afgelopen jaren de nood zo hoog, dat sommige asielzoekers zelfs buiten op het gras de nacht moesten doorbrengen.

Eerlijke verdeling

"Nu is er afgesproken dat iedereen wat doet", vertelt De Rouwe. "Dat betekent dat iedere gemeente met de provincie een plan moet maken waarin ze de komende maanden laten zien: dit kan ik. Opgeteld moet het leiden tot 96.000 plaatsen, waarvan er al heel veel zijn. Het is niet zo dat dit er bij komt, maar dit is gewoon wat we nodig hebben."

Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start!

Gemeenten zullen asielzoekers moeten opvangen naar rato van inwoners en sociaaleconomische omstandigheden, legt De Rouwe uit. "Een heel rijke gemeente kan iets meer doen en een gemeente die het wat minder heeft, die vangt ook wat minder op. Het betekent eigenlijk gewoon eerlijk verdelen."

Nederland wordt niet per se aantrekkelijker

Volgens de burgemeester van Kampen betekent dit niet dat ons land per se aantrekkelijker wordt voor vluchtelingen. "Dat gaf in de samenleving veel onrust. Onterecht." Hij stelt dat er prima draagvlak is voor een menselijke opvang. "Maar zorg er dan ook voor dat die stress eruit gaat. Die stress is voor de samenleving niet goed, maar ook voor die mensen niet goed."

De Rouwe ziet onder zijn collega-burgemeesters genoeg motivatie, vertelt hij. Onlangs was gemeente Westland in het nieuws, omdat zij aanvankelijk weigerden om mee te werken aan de uitvoering van de spreidingswet, maar nu toch overstag zijn gegaan. "Het feit dat Westland in het nieuws is, geeft ook aan dat dat een uitzondering is. Want verreweg alle gemeenten en burgemeesters gaan hier op een Nederlandse manier mee om. Het is democratisch besloten en nu gaan we het ook netjes en fatsoenlijk uitvoeren", zegt De Rouwe.

Weerstand van bezorgde burgers

Hij begrijpt de weerstand van burgers en de gemeente in het Westland wel. "Het goede nieuws is dat als je het geregeld hebt, dan vindt de bevolking het vaak ook heel goed en jammer dat het azc sluit. Dus dat verhaal hoort er ook bij. Maar iedereen moet een steentje bijdragen."

Ontvang jij al onze gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en blijf op de hoogte!

"Dit onderwerp is onder burgers nooit een super populair onderwerp. Dat snap ik ook", zegt De Rouwe. "Ik vergelijk het vaak met de bus of trein. Je stopt ergens en er komen ineens heel veel mensen binnen. Dan hoop je liever dat ze niet naast mij gaan zitten. Dat gevoel hebben ook mijn burgers. Achteraf valt het vaak wel mee. En soms heb je zelfs een leuk gesprek gehad en begint je ochtend goed."

'Zet ze aan het werk'

De gemeente van De Rouwe, Kampen, vangt momenteel al kleinschalig asielzoekers op. "Wij vangen nu ongeveer 200 tot 250 mensen op. Dat kán 300 worden, dus niet zo'n heel groot verschil. Maar we gaan de komende weken ook afstemmen met omliggende gemeenten en de provincie om te kijken: wie doet wat meer en wie wat minder?" Hij verwacht weinig veranderingen in zijn gemeente.

Het beleid rondom de opvang in Kampen is ook op orde, stelt de burgemeester. "Wij doen het kleinschalig met zero-tolerance. Ook met een sociaal-programma en zo snel mogelijk vrijwilligerswerk. Dat werkt heel goed, we hebben geen klachten", vertelt De Rouwe.