Eerste Kamer stemt met 43 stemmen in met de spreidingswet

De Eerste Kamer heeft ingestemd met de spreidingswet voor asielzoekers. Bij een hoofdelijke stemming over de politiek gevoelige wet stemden 43 senatoren voor de wet en 27 stemden tegen. De wet moet zorgen voor een evenredige opvang van asielzoekers over gemeenten. De wet gaat in op 1 februari.

Vorige week werd na twee dagen debatteren over de wet al duidelijk dat GroenLinks-PvdA, VVD, CDA, D66, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, Volt en OPNL met de wet van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken, VVD) zouden instemmen. Eén CDA’er, Hugo Doornhof, stemde tegen.

De stemming was iets later dan gepland, omdat de PVV op het laatste moment nog probeerde de stemming uit te stellen. Een motie daartoe werd met grote meerderheid verworpen. Niet alleen de PVV is fel tegenstander van de wet, maar ook BBB, JA21, SGP en FVD. Martin van Rooijen van eenmansfractie 50Plus stemde dinsdag ook tegen de wet. Vorige week bekende hij nog geen kleur. Van de 75 senatoren waren er vijf afwezig om verschillende redenen: twee van de BBB, een VVD’er, een CDA’er en een SP-senator.

Spreidingswet gaat 1 februari in

De spreidingswet gaat al op 1 februari in, maar dat betekent niet dat gemeenten meteen vanaf dat moment kunnen worden gedwongen om asielzoekers op te vangen. Pas aan het eind van dit jaar moet de verdeling van het aantal geraamde opvangplekken over gemeenten in de twaalf provincies klaar zijn. De minister van Justitie en Veiligheid neemt op 31 december een officieel besluit over de verdeling. Daarna hebben gemeenten nog uiterlijk zes maanden de tijd om de opvangplekken te realiseren.

Begin februari horen provincies hoeveel plekken ze moeten regelen. Het is niet zo dat in alle gemeenten asielopvang hoeft te komen. De provincie bespreekt de mogelijkheden eerst met de gemeenten. Op 1 november moeten de twaalf provincies aan het departement doorgeven of gemeenten voldoende plekken aanbieden om de taakstelling te halen. Als het niet lukt om het aantal opgelegde opvangplekken te spreiden, kan het ministerie de druk opvoeren. Uiteindelijk kan een provincie of gemeente worden gedwongen, maar dat zal dus pas ergens in 2025 zijn. De minister kan dan een locatie aanwijzen waar opvang moet komen.

COA wil snel stappen zetten

Het invoeren van de spreidingswet kost dus tijd, maar het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) hoopt dat nu meer gemeenten snel aan de slag gaan. Bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker noemt het “geweldig nieuws” dat een meerderheid van de Eerste Kamer met de nieuwe wet heeft ingestemd. “Onze bewoners en medewerkers zijn ontzettend toe aan perspectief hoe we tot een oplossing gaan komen om uit de crisisstand te raken waar we al veel te lang in zitten. De spreidingswet gaat daarbij helpen.”

Het COA heeft nu 159 noodopvanglocaties en 86 reguliere. De spreidingswet zorgt op termijn voor structurele, meer kwalitatieve locaties, waar volgens het COA asielzoekers in alle rust de procedure kunnen doorlopen en beginnen aan hun toekomst in Nederland of daarbuiten. Maar ook waar de COA-medewerkers onder normale omstandigheden hun werk kunnen doen.

De organisatie bereidt zich al enige tijd voor op de komst van de spreidingswet. Samen met provincies en gemeenten gaat het COA aan de slag. “Nog voor 1 februari maakt de staatssecretaris de provinciale opvangopgave en indicatieve verdeling van opvangplekken per gemeente bekend”, aldus het COA.

Komend jaar verwacht het COA een tekort aan 10.000 tot 20.000 opvangplekken. De organisatie zet eerst in op het verlengen van de opvang op locaties waarvan de looptijd afloopt, maar kijkt ook welke noodopvanglocaties en tijdelijke gemeentelijke opvang kunnen worden omgezet naar reguliere opvang. Uiteindelijk zijn er ook nieuwe locaties nodig.

Lees ook:

Uitkomst spreidingswet fataal voor formatieproces? ‘Alternatief is er niet’

Door: Redactie