Boswijk (CDA) wil dat Nederland weer kogels en granaten gaat maken: ‘Westerse landen nog steeds ontzettend naïef’

Nederland en andere Europese landen moeten weer zelf munitie gaan produceren. Dat zegt CDA-Tweede Kamerlid Derk Boswijk. Twee jaar oorlog in Oekraïne betekent dat de Europese munitievoorraden zijn uitgeput. "We zijn als Westerse landen nog steeds ontzettend naïef."

In 2002 sloot in Zaandam de laatste Nederlandse munitiefabriek. Sindsdien wordt munitie vooral buiten Europa ingekocht. "We hebben sinds 1989 flink bezuinigd op onze krijgsmachten, waardoor bedrijven die munitie maakten heel veel overschotten hadden en uiteindelijk failliet gingen of sloten. Sindsdien hebben we de minimale voorraden aangehouden", zegt Boswijk in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

In Oekraïne worden miljoenen granaten per jaar afgeschoten. De Westerse munitie-industrie kan dat tempo niet bijbenen, waarschuwt de christendemocraat. "Als Rusland een topdag heeft, vuren ze 60.000 granaten af. De Amerikanen hebben twee maanden nodig om die aantallen te produceren."

Ontvang jij al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets!

De Westerse bondgenoten stuurden sinds het begin van de oorlog enorme munitievoorraden naar Oekraïne. Die voorraden zijn uitgeput. "We hebben eigenlijk niks meer, waardoor Oekraïners beperkt zijn in hun operaties", zegt Boswijk. "Soms zien zij Russen lopen, maar kunnen ze niet vuren. Dat zorgt ervoor dat de oorlog stagneert. Dat is in het voordeel van Rusland."

'Nog steeds ontzettend naïef'

Ondertussen hebben de Russen de omslag gemaakt naar een oorlogsindustrie. De Russische auto-industrie, die ongeveer de helft is van de Duitse auto-industrie, werd afgeschaald. "Dan zou je denken dat de werkloosheid in Rusland enorm is toegenomen, maar die is juist historisch laag. Hoe komt dat? Ze hebben massaal geïnvesteerd in hun defensie-industrie", zegt Boswijk.

"In Rusland gaat nu zo'n 6 tot 6,5 procent van het bruto binnenlands product naar Defensie, waar wij in Nederland met moeite richting die 2 procent NAVO-norm gaan. We zijn als Westerse landen nog steeds ontzettend naïef."

Het CDA wil dat Nederland meer munitie gaat maken en heeft een initiatiefvoorstel ingediend. Al vijf jaar geleden riep de partij van Boswijk hiertoe op. "Ook toen was de oorlog in Oekraïne al aan de gang, vooral in de Krim en de Donbas. We hadden toen al lage voorraden. Ik was destijds zelf in dienst en ik heb oefeningen gehad waarbij halverwege de ochtend de losse flodders op waren en we moesten overgaan op 'pinda pinda' en 'pang pang'. Dat is heel gênant, je hoopt dan dat niemand je ziet."

Heb je Goedemorgen Nederland gemist? Kijk hier de aflevering terug op NPO Start.

"Dat is helaas nog steeds de realiteit. Het is jammer dat wij niet vijf jaar geleden hebben doorgepakt, maar het beste moment om een boom te planten is vandaag", zegt Boswijk, die vindt dat het kabinet te weinig heeft gedaan. "Daarom komen wij met een initiatiefvoorstel om de regie naar ons toe te halen."

'Niemand neemt regie'

Niet alleen Nederland kampt met munitietekorten, ook de voorraden van andere Europese landen zijn op. "Ik was twee weken geleden in Washington, waar ik sprak met collega's uit alle NAVO-landen. Overal speelt dit probleem en iedereen kijkt elkaar aan. Niemand neemt regie", zegt Boswijk. "Hoge militairen zeggen: de defensie-industrie moet meer gaan produceren. Maar de defensie-industrie zegt terecht: wij willen wel, maar dan willen wij langjarige garanties."

Die garanties moeten worden geboden, vindt het Kamerlid. Daarom moet één persoon de regie in handen krijgen. "Wij hebben acht knelpunten geïdentificeerd en gezegd: op die concrete punten moet actie ondernomen worden. Eén van die punten is dat er één persoon in Nederland moet zijn die de regie neemt."

"In het Verenigd Koninkrijk hadden ze in de Eerste Wereldoorlog een minister van munitie, Winston Churchill. De Britten zeiden destijds terecht: er moet één persoon komen die zegt: zo gaan we het doen", vertelt Boswijk. "Ik zeg niet dat wij een minister van munitie moeten hebben, maar we moeten kijken hoe we het in de Europese Unie met de defensie en de industrie gaan doen."