Staat Donald Trump straks echt niet op stembiljet in Colorado? ‘Onschuldig tot tegendeel bewezen is’
Het is alles behalve zeker dat oud-president Donald Trump niet op het stembiljet in Colorado staat tijdens de presidentiële voorverkiezingen ('primaries') van 2024. Dat zegt strafrechtadvocaat Geert-Jan Knoops in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "De Amerikaanse Grondwet gaat uit van onschuld van burgers tot de rechter gesproken heeft."
Het Hooggerechtshof van de Amerikaanse staat Colorado heeft woensdag bepaald dat de voormalige president Trump in 2024 niet op het stembiljet van die staat mag staan tijdens de presidentiële voorverkiezingen. Het hof oordeelde dat Trump zichzelf "gediskwalificeerd" heeft voor het Amerikaanse presidentschap door zijn pogingen de resultaten van de verkiezingen van 2020 ongedaan te maken.
Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!
Het hof van Colorado baseerde zijn uitspraak op een zelden gebruikte bepaling in de Amerikaanse grondwet die functionarissen die betrokken waren bij "opstand of rebellie" verbiedt hun ambt te bekleden. Trump heeft volgens het hof daartoe bijgedragen door op 6 januari 2021 zijn aanhangers aan te zetten het Capitool te bestormen.
De campagne van Trump noemde de uitspraak van het hof "gebrekkig" en "ondemocratisch" en kondigde aan in beroep te gaan bij het Amerikaanse Hooggerechtshof. Onder de conservatieve meerderheid van dat hof (zes conservatieven versus drie liberalen) zijn drie door Trump aangestelde rechters.
Beroep heeft kans van slagen
Volgens Knoops heeft een gang naar het Amerikaanse Hooggerechtshof kans van slagen. "Degene die dit proces hebben aangekaart, beroepen zich op een oud grondwetsartikel. Maar dezelfde Amerikaanse Grondwet gaat ook uit van de onschuld van Amerikaanse staatsburgers, zolang de rechter niet gesproken heeft", zegt Knoops in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
"De verwijten zijn nu dat Trump verantwoordelijk zou zijn voor de bestorming van Het Capitool. Dat is één van de strafprocessen die volgend jaar gaat lopen. Dat betekent dat hij voor de Amerikaanse Grondwet onschuldig wordt geacht tot het tegendeel bewezen is", benadrukt Knoops. "Het zou mij niet verbazen als het Amerikaanse Hooggerechtshof deze beslissing terugdraait."
'Heel bijzonder'
De situatie is volgens Amerikadeskundige Jan-Kees Emmer "heel bijzonder. Er is nog nooit een kandidaat op welke plek dan ook van een stembiljet geweerd", zegt Emmer, die denkt dat Trump de gelegenheid aangrijpt voor politiek gewin. "Trump zal zeker laten zien dat er weer allerlei mensen tegen hem zijn."
Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.
Ook Emmer vraagt zich af of mensen in Colorado - een staat die doorgaans wordt gewonnen door de Democraten - straks daadwerkelijk niet op Trump kunnen stemmen. "Het is afwachten", doelt hij op het beroep dat wordt aangetekend bij het Amerikaanse Hooggerechtshof.
Volgens Emmer kan Trump zich niet afzetten tegen het Hooggerechtshof, als de beslissing niet in zijn voordeel uitpakt. "De meerderheid van de rechters is door hem benoemd. Hij kan zich niet te veel van hen vervreemden." De vraag is nu of die rechters zich onafhankelijk zullen opstellen, zegt de Amerikakenner. "Of dat ze hun eigen politieke kleur boven de wet plaatsen."