Bouterse krijgt in hoger beroep 20 jaar voor rol Decembermoorden

De Surinaamse oud-president en oud-legerleider Desi Bouterse is ook in hoger beroep veroordeeld tot een celstraf van 20 jaar voor zijn rol bij de Decembermoorden van 1982. Hij kreeg die straf al twee keer eerder opgelegd en het Hof van Justitie houdt nu ook bij het eindvonnis vast aan die beslissing.

De verweren van de oud-president zijn verworpen. De rechters hebben niet gevraagd om de onmiddellijke arrestatie van Bouterse, die zelf niet bij de uitspraak aanwezig was. Dat had het Openbaar Ministerie wel geëist, maar daar zouden in de Surinaamse wet geen mogelijkheden voor zijn, aldus het hof.

"Degenen die gerechtigheid zochten, hebben engelengeduld gehad", zegt de voorzitter van het hof over de moorden van 41 jaar geleden. Dat het zo lang heeft geduurd om tot een veroordeling te komen, zou onder meer hebben gelegen aan de houding en tactiek van Bouterse. Hij vertraagde het proces jarenlang, ook tijdens zijn presidentschap.

Proces begon in 2007

Het proces tegen 25 verdachten in de Decembermoordenzaak begon in 2007, nadat onder maatschappelijke druk was voorkomen dat de zaak zou verjaren. In 2019 is Bouterse, die toen president was, bij verstek veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. Een jaar later was hij voor het eerst bij een zitting aanwezig. In 2021 bevestigde de krijgsraad dat vonnis. Bouterse en zijn raadsman Irvin Kanhai gingen in hoger beroep, evenals de vier medeverdachten Benny Brondenstein, Stephanus Dendoe, Iwan Dijksteel en Ernst Geffery.

In de nacht van 7 op 8 december 1982 zijn zestien mannen door militairen opgehaald en naar Fort Zeelandia in Paramaribo gebracht. Het ging om vakbondsleiders, journalisten, advocaten, wetenschappers en militairen. In het fort, destijds het domein van de militaire machthebbers, zijn vijftien van hen gemarteld en geëxecuteerd. Vakbondsleider Fred Derby overleefde en mocht vertrekken. Hij heeft een uitgebreide getuigenis afgelegd voordat hij in 2001 overleed. Bouterse heeft altijd volgehouden dat de vijftien slachtoffers betrokken waren bij plannen voor een staatsgreep en dat zij op de vlucht zijn doodgeschoten.

Vonnis overwinning voor nabestaanden

De nabestaanden van slachtoffers van de Decembermoorden zijn blij met de veroordeling van oud-president Desi Bouterse voor zijn rol bij de executies. "Dit is niet een overwinning voor de nabestaanden, het is een overwinning voor Suriname en voor de rechtsstaat", zegt Henk Kamperveen, zoon van de vermoorde André Kamperveen. "Het heeft lang geduurd, maar we zijn heel blij met deze uitspraak."

Volgens Kamperveen had de veroordeling allang gebeurd moeten zijn. "Het heeft te lang op zich laten wachten." Hij zegt geen feest te gaan vieren, maar ziet de uitspraak wel als een afsluiting. "Voor ons is nu een periode aangebroken om alles achter ons te laten en misschien het rouwproces op te starten."

Voor Kamperveen is het vonnis ook een triomf voor de vijftien mensen die in 1982 zijn vermoord, omdat zij opkwamen voor het herstel van de rechtsstaat. In de ogen van Kamperveen past deze veroordeling in dat streven.