Viktor Orbán de grote dwarsligger voor Oekraïne? ‘Het is een autocraat en een hooligan’

In Brussel komen EU-regeringsleiders vandaag en morgen samen om te praten over de financiële steun aan Oekraïne en een eventueel lidmaatschap tot het bondgenootschap. Als de extra miljarden er niet doorheen komen, dan "brokkelt de Westerse opstelling af", zegt diplomatiedeskundige Robert van de Roer in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De EU wil een pakket vrijmaken van 50 miljard euro, zodat Oekraïne zich beter kan weren tegen Rusland. Van de 27 lidstaten ligt een land dwars: het Hongarije van premier Viktor Orbán. "Waarom doet Orbán dit? Omdat hij een vriend is van Poetin? Doet hij dit omdat hij een nieuwe rechtse wind wil laten waaien? Ook nu door de winst van Wilders. Of doet hij dit omdat hij er een slaatje uit wil slaan? Al die drie opties kunnen zomaar allemaal een rol tegelijk spelen", zegt Van de Roer.

Financiële steun aan Oekraïne

Volgens de diplomatiedeskundige spreken diplomaten achter gesloten deuren steeds negatiever over de Hongaar. "Het is een autocraat, een hooligan. Ze zeggen ook dat als hij alles blokkeert, Hongarije een groot probleem heeft. Het is een klein land dat een veel te grote broek aan trekt."

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Toch lijkt de kans aannemelijk dat Orbán meegaat in het financiële steunpakket aan Oekraïne. Dat heeft ermee te maken dat hij voor zijn land zo'n 10 miljard euro heeft weten los te peuteren uit het EU-fonds. Daarnaast heeft de EU de steun van Orbán op dit thema niet nodig. "Ze kunnen dit ook met z'n zesentwintigen regelen. Ze kunnen het ook buiten de begroting doen. Liever doe je dit met alle lidstaten, omdat dat een sterker signaal afgeeft aan Oekraïne."

Oekraïne heeft het hoe dan ook nodig, want de steun vanuit de Verenigde Staten loopt het land mis. "Als dit ook niet lukt, brokkelt de Westerse opstelling af."

Toetreding tot Europese Unie

De financiële steun lijkt verzekerd, maar toetreding tot de Europese Unie is een totaal ander verhaal. Daar is namelijk wél unanimiteit voor nodig en ook op dat vlak kan Orbán dwarsliggen. "Hoe zich dat gaat ontwikkelen is onduidelijk", stelt Van de Roer.

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

In een eerder stadium heeft Orbán ingestemd met het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Daarnaast weet de Hongaarse premier dat hij nog genoeg andere vetomomenten heeft, zegt Van de Roer. "Vergeet niet dat dit pas in maart volgend jaar gaat spelen, de onderhandelingen. De toetreding, dan hebben we het op z'n vroegst over 2030."

Vriendjes met Poetin

Ruslandkenner Helga Salemon zegt dat Orbán eerst heel anticommunistisch was, maar dat hij inmiddels een draai heeft gemaakt naar pro-Russisch. "Orbán is vooral een opportunist. Ze krijgen gas uit Rusland. Het is hem om geld te doen en dat legt hem geen windeieren in het binnenland."

Volgems Salemon is Orbán net zo corrupt als Poetin. "Als je corrupt bent is het handig om vrienden te zijn met Rusland om dat geld uit de EU te krijgen. Hij wil van alle walletjes mee-eten."

Mogelijk dient Orbán ook als voorbeeld voor andere EU-landen die een pro-Russische regering hebben, zoals Slowakije. "Misschien denken andere landen dat ze Oekraïne niet bij de EU willen, want het kost hun geld. Orbán is voor andere landen en man om zich achter te schuilen."