Klimaattop loopt ten einde: ‘We gaan naar een totale puinhoop toe’

De laatste dag van de Klimaatconferentie (COP28) in Dubai zorgt voor spanningen. Komt er een deal over het afbouwen van fossiele brandstoffen? Als het aan het gastland ligt niet. Europa-correspondent Stefan de Vries noemt het in Goedemorgen Nederland op NPO 1 een "totale puinhoop".

De afschaffing van fossiele brandstoffen in 2050 is dé inzet van onder meer Europa, Australië en de Verenigde Staten, maar daar wil gastland de Verenigde Arabische Emiraten niets van weten. "Er was een grote hoop dat dat op deze top zou worden overeengekomen, maar de top vindt plaats in Dubai, een regio die heel afhankelijk is van olie en gas. De tekst die er nu ligt lijkt in de verste verte niet op wat Europa en andere grote landen willen", vertelt De Vries. Australië is een van de landen die het huidige akkoord niet gaat ondertekenen als dit niet wordt aangescherpt.

Ontvang jij al onze WNL-nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan en blijf op de hoogte!

Teleurstelling voor Wopke Hoekstra

Wopke Hoekstra is als kersverse Eurocommissaris Klimaatbeleid namens de Europese Commissie bij de top aanwezig om te onderhandelen. De stugge houding van landen als de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Rusland en China stoten tegen het zere been van Hoekstra, denkt De Vries. "Het is ook cynisch: dit is de COP28, maar er is ook weer een COP29 en 30. Zo gaan we eigenlijk naar een totale puinhoop toe. Het is vrij treurig dat we nu hier zitten, acht jaar na Parijs waar we alles hadden geregeld."

Tekst gaat verder onder de X.

De Vries denkt dat dit een teleurstelling is voor Hoekstra. "Het is de vraag of hij met die houding ver is gekomen. Uiteindelijk is Europa daar naartoe gegaan met de veronderstelling om de fossiele brandstoffen af te schaffen in 2050", zegt hij. "Dat is niet gelukt. In die zin kan je het zien als een mislukking, hoewel er nog steeds geen overeenkomst is. Het kan nog dagenlang doorgaan."

Lobbyisten

Op de Klimaattop lopen ruim 100.000 mensen rond, waaronder veel lobbyisten. Die komen niet alleen uit de olieproducerende landen, maar ook uit de industrie. Die lobbyisten oefenen veel druk uit om het akkoord dat aan het eind van de top wordt geschreven, zo dun mogelijk te houden, vertelt De Vries. "Het lijkt erop dat het compromis dat voor morgen op tafel ligt absoluut niet is wat we willen." Daarmee lijkt ook een doel van de EU te stranden om een emissieloze toekomst voor kinderen te waarborgen. "Dus in die zin is dat een mislukking."

Op de voorzitter van de top, Sultan Al Jaber, is ook veel kritiek. Al Jaber is baas van het staatsoliebedrijf van Abu Dhabi, dat dagelijks vier miljoen vaten ruwe olie uit de grond haalt. Aan hem is alles gelegen om het uitfaseren van fossiele brandstoffen tegen te gaan, zegt De Vries. "Hij vindt dat de landen die olie en gas produceren het zelf maar moeten weten. Het is duidelijk dat hij preekt voor zijn eigen parochie."

Tekst gaat verder onder de X.

Hypocriet

Het is aan Nederland veel gelegen om toekomstige klimaatschade verder te beperken. Dat denkt ook topondernemer Annemarie van Gaal. Ze gelooft dat Hoekstra enorm pusht om alsnog een sterker akkoord voor elkaar te boksen. Ze vindt de hele uitkomst van de huidige top een grote blamage.

Van Gaal benadrukt hoe hypocriet het voelt. "Morgen is in hetzelfde expo center een soort 'winterparadijs'. Dan wordt alles dus met ijs en sneeuw bedekt. Moet je nagaan wat dat aan fossiele brandstoffen gaat kosten!"