Steun aan Oekraïne in steeds meer landen onder druk, defensie-expert waarschuwt voor mogelijke enorme gevolgen

De steun aan Oekraïne staat in steeds meer landen onder druk. Defensiedeskundige van denktank HCSS Peter Wijninga maakt zich zorgen. "Het kan zijn dat Rusland daadwerkelijk zijn doelstellingen bereikt", waarschuwt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski is zojuist aangekomen in de Verenigde Staten om de miljardensteun van de belangrijkste bondgenoot te verzekeren. Woensdag hield de Amerikaanse Senaat de behandeling van een wetsvoorstel van president Joe Biden voor een steunpakket aan Oekraïne en Israël van ruim 110 miljard dollar (102 miljard euro) tegen.

Alle Republikeinen in de senaat stemden tegen, net als de onafhankelijke senator Bernie Sanders. Om de wet in behandeling te nemen waren zestig steunbetuigingen nodig, de Democraten van Biden kregen er niet meer dan 49. Voorafgaand aan de stemming had Biden de senatoren gewaarschuwd dat het steunpakket doorslaggevend is voor het verloop van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier gratis aan!

Volgens Wijninga is de miljardensteun nog niet van tafel. De Republikeinen willen in ruil voor het hulppakket dat Biden immigratie vanuit Mexico naar de Verenigde Staten strenger aanpakt. "Dat is voor de Republikeinen een hot topic. Het betekent dat de onderhandelingen verder zullen gaan."

'Vanzelfsprekendheid steun verdwijnt'

Met die Amerikaanse steun aan Oekraïne komt het voorlopig wel goed, denkt de defensie-expert van The Hague Centre for Strategic Studies. "Maar het is wel een signaal dat de vanzelfsprekendheid waarmee we de steun begonnen te leveren, zo langzamerhand verdwijnt", zegt Wijninga. "Democratieën hebben moeite met crisis en lang betrokken zijn bij een oorlog. Dat hebben we al gezien in Afghanistan en Irak. Uiteindelijk wordt de bevolking het zat, en dat betekent dat in het parlement onrust ontstaat."

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

De steun aan Oekraïne staat in meer landen onder druk, ziet Wijninga. "Bijvoorbeeld in Polen, daar zijn allerlei voorwaarden verbonden aan de steun wat betreft de graandeal en het grensverkeer. Je ziet het ook in Hongarije. Daar zijn voorwaarden verbonden aan de steun voor Oekraïne met Brussel, rond het vrijmaken van gelden die door de EU worden vastgehouden."

"Ook Bulgarije heeft soms dit soort neigingen. En hoewel in Polen inmiddels een nieuwe regering is gekozen, zie je dat Slowakije juist een populistische regering heeft gekozen die tegen de steun aan Oekraïne is", zegt Wijninga. "Het gaat allemaal niet meer vanzelfsprekend."

'Misschien denkt Poetin: we kunnen doorstoten tot Oekraïne'

Hij waarschuwt voor de gevolgen als steun aan Oekraïne afbrokkelt. "Oekraïne had het nooit volgehouden zonder de steun de afgelopen jaren. "Het kan zijn dat Rusland zonder steun aan Oekraïne daadwerkelijk zijn doelstellingen haalt en de vier oblasten die bezet zijn bij Rusland voegt, of erger. Misschien denkt Poetin: we kunnen nu toch doorstoten tot Kiev en heel Oekraïne bij Rusland voegen."

Wijninga ziet een "tweedeling tussen het democratische Westen en dictatoriale regimes in het oosten, die we eerder in de geschiedenis hebben gezien". Hij maakt zich zorgen. "Als die regimes hun zin krijgen, is dat slecht nieuws voor de democratieën in het Westen."