Pro-Palestinademonstraties op Joodse feestdag: ‘Gevoelloze combinatie’

Er zijn voor vanavond opnieuw pro-Palestinaprotesten aangekondigd op diverse treinstations in Nederland. De demonstraties vallen samen met de eerste dag van Chanoeka, het Joodse lichtjesfeest. "Ik vind deze combinatie gevoelloos", zegt CIDI-directeur Naomi Mestrum in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Ondanks de onrust die de demonstraties veroorzaken, laat de gemeenten ze toch doorgaan. Op de Dam in Amsterdam wordt vanavond tegelijkertijd met de protesten de start van het lichtjesfeest Chanoeka gevierd. Joodse organisaties noemen de ontwikkelingen "zorgwekkend" en "verschrikkelijk".

Mestrum ziet dat het lichtjesfeest door de oorlog tussen Israël en terreurgroep Hamas een andere betekenis heeft gekregen en benadrukt het belang van Chanoeka voor de Joodse gemeenschap. "Het is symbolisch een belangrijke week."

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

Een viering op het Gelderlandplein in Amsterdam gaat om veiligheidsoverwegingen niet door. "Al zo'n 30 jaar staat daar tijdens de Chanoekaviering de kandelaar, die van symbolische waarde is voor het feest. Dit jaar is het voor het eerst dat het niet door kan gaan", zegt Mestrum. "Tegelijkertijd is op de Dam vanavond dus wel een grote viering, waarbij we ook verwachten dat daar veel mensen op afkomen." Ook op andere plekken in Nederland staan er 'gewoon' Chanoekavieringen op de planning.

Stenen door de ruit

Tijdens Chanoeka wordt elke dag een nieuw kaarsje in de kandelaar aangestoken. Mestrum: "Het is een feest waarbij meer naar buiten wordt getreden dan bij andere feesten. Een kandelaar verschijnt vaak voor het raam, om te laten zien dat licht de duisternis verdrijft."

Er zijn verhalen dat Joodse mensen de kandelaar niet meer voor het raam durven te zetten voor het lichtjesfeest. "Ik heb zelfs een verhaal gehoord dat er al stenen door een ruit zijn gegaan bij iemand die de kandelaar voor het raam had gezet. Helaas moeten we concluderen dat als er iets in Israël gebeurt, dat direct zijn weerslag heeft op de Joodse gemeenschap in Nederland en je toenemend antisemitisme ziet."

Tekst gaat verder onder de X:

Minderheidsgroep beschermen

"Ik denk dat we wat gevoeliger mogen zijn voor de duizend Joden die naar de Dam komen voor Chanoeka", vervolgt de CIDI-directeur. "Zij worden geconfronteerd met een demonstratie op het moment dat zij over het centraal station lopen. We mogen deze minderheidsgroep meer beschermen dan nu gebeurt."

De CIDI-directeur ziet meer angst onder de Joodse gemeenschap, waardoor volgens haar een hoop mensen ook zullen besluiten om niet naar de Dam te komen. "Tegelijkertijd moeten ze zich ook niet weg laten jagen. Joden wonen hier al sinds de zeventiende eeuw en mogen strijdbaar zijn. Ze zijn een groep die hoort bij Nederland en de maatschappij. Wat dat betreft is het fijn als er wat meer rekening gehouden zou worden met deze minderheidsgroep."

Ontvang jij al onze nieuwsbrief? Meld je hier gratis aan!

De CIDI-directeur roept mensen die antisemitisme waarnemen op het niet aan zich voorbij te laten gaan. "Laat zien dat er ruimte is voor Joden in Nederland. Geef ze dat gevoel van veiligheid en spreek je uit op het moment dat je daar onrecht in ziet. Laten we ervoor zorgen dat er voor altijd een toekomst is voor Joden in Nederland."

Eeuwenoud feest

Chanoeka is een feest dat op donderdag 7 december start en duurt tot vrijdag 15 december. "2000 jaar geleden namen de oude Grieken Israël over en onderdrukten de mensen die er woonden", vertelt Mestrum. "De Joden vochten terug, heroverden de tempel en ze wilden de Menora, de zevenarmige kandelaar, aansteken. Maar er was maar een klein kruikje olie. Dat kleine kruikje zorgde ervoor dat de kaarsen acht dagen konden branden. Om die inwijding van de tempel te vieren, is het feest Chanoeka ontstaan."