Verkenner Plasterk begint aan monsterklus: ‘Het is de vraag of Wilders I er daadwerkelijk komt’

Verkenner Ronald Plasterk begint vandaag met zijn eerste gesprekken met de lijsttrekkers. “De eerste stappen naar Wilders I worden voorzichtig gezet om te kijken of dat erin zit, maar het is de vraag of dat kabinet er daadwerkelijk gaat komen”, zegt parlementair journalist bij WNL Tessa van Viegen in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Het is dé vraag waar Plasterk antwoord op moet zien te vinden: is een kabinet met PVV-leider Geert Wilders mogelijk? Dat proces is bemoeilijkt door het besluit van VVD-leider Dilan Yeşilgöz om af te zien van kabinetsdeelname, maar wel open lijkt te staan voor een gedoogconstructie, vertelt Van Viegen. “Het is dus de vraag of het kabinet Wilders er daadwerkelijk gaat komen.”

Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!

Eerste rondje gesprekken

Plasterk gaat vanaf vandaag praten met de partijen van groot naar klein. Hij start met Wilders, vervolgens met Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA), daarna Yeşilgöz en tot slot met Pieter Omtzigt (NSC). Ook de kleinere partijen kunnen in een later stadium spreken met Plasterk.

Onderling hebben partijen al met elkaar gesproken of zij een eventuele kabinetsformatie zien zitten en op welke punten zij al dan niet concessies kunnen doen. Daarover gaan de partijleiders vandaag verder in gesprek met Plasterk. “Wat Yeşilgöz zei over gedogen, zal zij ook aan Plasterk vertellen”, voegt Van Viegen eraan toe.

Tumult binnen de VVD

De VVD gaat vandaag ook in gesprek met zijn partijleden, met name over het standpunt dat Yeşilgöz heeft ingenomen om niet deel te willen nemen aan het kabinet. “Binnen de VVD is daar tumult over ontstaan. Niet raar, want er zijn verschillende flanken binnen de VVD”, zegt Van Viegen.

Dat zijn “de klassieke liberalen die er wat feller inzitten en zo’n samenwerking wél zien zitten”. Daar tegenover staat een groep “die het lidmaatschap wil opzeggen als ze die samenwerking gaan doen”.

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start. 

Vandaag geeft Yeşilgöz dus tekst en uitleg over haar voorkeur voor een gedoogconstructie, in plaats van kabinetsdeelname. Het is de vraag of zij van de twee verschillende stromingen binnen haar partij een geoliede machine kan maken. Een houvast voor de VVD-leider is mogelijk de spreidingswet, waar vele VVD’ers ook een meningsverschil over hadden. “Ze zal vooral met hen in gesprek gaan en ik denk dat zij er wel uit komen.”

Sleutelrol bij NSC en BBB?

NSC en BBB hebben mogelijk de sleutel in handen voor een centrumrechts kabinet. Vooral omdat die twee partijen, net zoals de PVV, min of meer hetzelfde denken over migratie: daar moet iets aan gedaan worden. Ook het verbeteren van de financiële status van de Nederlander staat bij hen hoog in het vaandel. “Dat lijkt de meest logische coalitie”, aldus Van Viegen.

Pieter Omzigt heeft gezegd dat binnen zijn partij eensgezindheid is over samenwerken met de partij van Geert Wilders. “Maar ik hoor ook geluiden dat dat niet zo is, dat onderling discussie is geweest in de fractie of zij nu wel of niet willen samenwerken met de PVV.”

Volgens Omtzigt is er dus geen discussie over het al dan niet samenwerken met de grote winnaar van de verkiezingen. Dat zal hij vandaag kenbaar maken aan Plasterk en later aan de media, vertelt Van Viegen. “Als NSC gaat zeggen de deur volledig dicht te gooien, dan wordt Wilders I heel lastig.”

‘Doet mij denken aan Amerika’

De huidige politieke situatie in Nederland doet Amerikadeskundige Willem Post denken aan de VS. “Binnen de Republikeinse partij zie je hoe snel het kan gaan. Daar hebben de Trumpisten heel snel de macht gegrepen en het oude machtige establishment weggedrukt. Ik zeg niet dat dit bij de VVD gebeurt, maar de verdeeldheid is wel frappant.”

Lees ook:

Oud-informateur Jacques Wallage: formatie wordt behoorlijk ingewikkelde opdracht

Door: Vick ten Wolde