Formatieverkenner wordt vandaag aangewezen: ‘Moet boven de partijen staan’
De fractievoorzitters van de Tweede Kamer komen vandaag bijeen om een verkenner aan te wijzen. Oud-minister van Buitenlandse Zaken en voormalig informateur Uri Rosenthal benadrukt dat de verkenner zich vooral niet met te veel zaken moet bezighouden, maar juist moet onderzoeken hoe de verschillende partijen tegenover elkaar staan.
De verkenner gaat volgende week inventariseren hoe de partijen tegen de verkiezingsuitslag aankijken en wat mogelijke coalities kunnen zijn. "Tijdens mijn formatiepoging in 2010 hebben we op gegeven moment een 'snuffelfase' gehad", herinnert Rosenthal zich in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.
"Dat snuffelen is hetgeen waar de verkenner mee bezig moet zijn en niet met veel andere dingen. Dat leidde in 2021 tot dramatische toestanden met toenmalig verkenners Kajsa Ollongren en Annemarie Jorritsma en de functie elders."
Verkenner boven partijen
De verkenner moet boven de partijen staan. "Niet zoals eerder dat na de verkiezingsoverwinningen van de VVD en D66 een VVD-verkenner en een D66-verkenner werd aangewezen", zegt Rosenthal. Hij denkt dat het dit keer ook niet die kant op zal gaan. "Degene die nu dus het voortouw heeft, Geert Wilders, wil meteen laten blijken dat hij met de verschillende partijen tot zaken wil komen. Als hij het helemaal naar zich toetrekt, staat dat tegenover het idee dat we het samen moeten doen."
Ontvang jij onze nieuwsbrief al? Meld je hier nu gratis aan!
Wie is een goede verkenner?
Rosenthal denkt dat Kees van der Staaij van de SGP een goede verkenner zou zijn. "Omdat hij enorm veel ervaring heeft met hoe het in het parlementaire proces gaat. Hij heeft de situatie meegemaakt waarin de koningin en de koning nog een rol speelde. Sinds kort doet het parlement het zelf, maar zo'n voormalig nestor in de Kamer zou een goed figuur kunnen zijn."
Daarnaast wordt ook de 'superverkenner' Johan Remkes genoemd. "Maar ik heb begrepen dat hij al heeft laten weten dat hij niet gebeld wil worden." Politiek verslaggever van Omroep Brabant Tessel Linders weet niet waarom Remkes het niet ziet zitten. "Maar ik denk dat hij er gewoon even geen zin in heeft." Rosenthal voegt toe dat het "toch een VVD'er is".
Strak termijn
Donderdag pleitte Remkes in het radioprogramma Sven op 1 op NPO Radio 1 ervoor om tot maandag niets te doen, zodat partijen kunnen wennen aan de uitslag. Rosenthal vindt dat een goed idee. "De schok is groot in Den Haag. Ze hebben nu één dag rust ingebouwd, maar misschien is dat niet genoeg. Tegelijkertijd is het zo dat men heeft afgesproken dat de verkenningsfase voor 6 december klaar moet zijn. Een strak termijn."