Lijsttrekkers te vaak afwezig bij regionale debatten: ‘Timmermans en Omtzigt zeggen alwéér af’

Voor regio's binnen en buiten de Randstad staat er veel op het spel tijdens de verkiezingen. Hoe zorg je ervoor dat al die regio's de aandacht krijgen die ze nodig hebben? AD-hoofdredacteur Rennie Rijpma vind het een "gemiste kans" dat veel lijsttrekkers zich niet laten zien tijdens de regionale debatten, vertelt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Lijsttrekkers zijn tijdens deze verkiezingen steeds zorgvuldiger met het uitkiezen van de debatten die ze wel en niet willen voeren. Of het nu een gebrek aan tijd is of dat het format hen niet past, veel debatten worden jammer genoeg afgezegd. Rijpma vertelt: "Toen ik afgelopen week in Wageningen was en het landbouwdebat aanhoorde, stelde ik me even voor: stel dat hier de partijleiders hadden gestaan en hier vanavond hadden gedebatteerd, dan waren alle onderwerpen even aangeraakt."

Ontvang jij al de gratis WNL-nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van het laatste nieuws van WNL.

Volgens Rijpma zit de crux van het probleem in het feit dat we vaak wel ongeveer weten wat de partijen willen, maar dat de lijsttrekkers vervolgens niet zeggen hoe ze de dingen voor elkaar willen krijgen. "Er is best wel veel overeenstemming over migratie. Veel partijen zijn van: hé we moeten er iets aan doen, de rem erop zetten, omdat we in de problemen komen met de opvang van migranten. Maar hoe dan? Daar kom je niet aan toe", zegt ze.

'Timmermans en Omtzigt zeggen alwéér af'

D66-leider Rob Jetten hekelt de houding van onder meer Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC). Jetten vindt het extra teleurstellend dat alleen hij en Caroline van der Plas wilden komen naar het Debat van het Noorden. Dat is volgens hem "heel belangrijk, gezien alles wat er in Groningen is gebeurd. Aankomende zaterdag is het Debat van het Zuiden en Timmermans en Omtzigt hebben alwéér afgezegd."

Als het aan Jetten ligt zullen er meer debatten moeten worden georganiseerd, "juist om die diepte in te gaan". Hij vindt dat je als partijleider moet komen opdagen op de momenten dat je met elkaar kan debatteren. Ook om het vertrouwen van de mensen voor je te winnen en "om die scherpe keuzes ook duidelijk te maken".

Tekst gaat verder onder de X.

Lappendeken van belangen

Waar het tijdens de Provinciale Statenverkiezingen eerder dit jaar het mantra was: stemmen voor de provincie beïnvloedt ook het landelijk beleid, geldt dat ook andersom met de Tweede Kamer. "Ik denk dat in de Tweede Kamer nog altijd het meeste wordt beslist. Wetgevende macht is daar het allergrootst", zegt Rijpma.

Toch is het lastiger om vanuit Den Haag je aandacht te verdelen, denkt ze. "In de provincie kan je je richten op de directe omgeving en vanuit Den Haag moet je het hele land beslaan en dat is best wel een lappendeken aan verschillende belangen die moeilijk af te wegen is", aldus Rijpma.

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze aflevering nu hier terug via NPO Start.

Thema's die in de Randstad spelen zijn vaak niet uit te leggen in de regio's daarbuiten, denkt de AD-hoofdredacteur. "Waar je woont bepaalt hoe dat voor je uitwerkt", zegt ze. Ze noemt als voorbeeld het docententekort in de stad versus het openhouden van scholen in kleine dorpen met een tekort aan leerlingenaantallen. Dat is volgens haar een heel ander vraagstuk. Evenals rekeningrijden: "In de stad is zo'n maatregel beter te verdedigen dan als jij in een dorp woont waar je afhankelijk bent om überhaupt op je werk te komen, om bij familie te komen, of om simpelweg je boodschappen te doen."

Jetten sluit zich hierbij aan. "Zeker als je kijkt naar het niet-verstedelijkte gebied, dan gaat het vaak over welke voorzieningen zijn er nog en zijn die goed te bereizen?", zegt hij. "Dat vraagt een hele aparte aanpak."

'Drie keer een soort CDA'

Rijpma vindt het een "gemiste kans" dat dit soort thema's niet besproken worden in regionale debatten. "In de programma's is er aandacht voor, maar in de campagne is het moeilijk zichtbaar. Omdat het naar mijn gevoel te veel op de vlakte blijft", zegt ze.

Veel partijen lijken haast een pot nat volgens de AD-hoofdredacteur. "Alle partijen lijken naar het midden opgeschoven. Als zelfs de PVV niet meer de scherpe randjes opzoekt, en we hebben een soort drie keer CDA, met NSC en BBB en het CDA zelf, dan is het moeilijk onderscheid te maken. Zeker als je de partijleiders over weinig specifieke maatregelen hoort."