Speciale manneneditie Libelle voor laaggeletterden: ‘Deze mannen verzinnen hun hele leven excuses’

Voor de eerste keer in het 89-jarig bestaan van tijdschrift Libelle verschijnt er een speciale manneneditie: de Libello. In het kader van internationale mannendag wordt de editie met aandacht voor laaggeletterdheid onder mannen uitgebracht. Hoofdredacteur van Libelle Hilmar Mulder zegt in Goedemorgen Nederland op NPO 1 dat het magazine bomvol verhalen staat van onder andere ex-laaggeletterden. "Deze mannen moeten hun hele leven excuses verzinnen."

"De teksten zijn allemaal hertaald naar B1-niveau, wat betekent dat de teksten en zinnen korter zijn, de letters groter zijn en de vormgeving wat droger en minder gezellig is, zodat je geen afleidende elementen hebt", zegt Mulder. Volgens de hoofdredacteur is het daardoor duidelijk waar het over gaat. Het tijdschrift gebruikt ook geen synoniemen. "Als je een woord gebruikt, moet je dat continu herhalen. Je mag ook geen metaforen gebruiken, het gaat om helder taalgebruik."

Heb jij Goedemorgen Nederland gemist? Kijk deze uitzending nu hier terug, via NPO Start.

Smoesjes

In de Libello staat het verhaal van Hans Esbach. Hij was lang laaggeletterd en ging tien jaar geleden weer naar school. "Het was best spannend om weer de schoolbanken in te gaan. Ik was 14 toen ik ging werken en van mijn 52e tot 56e ging ik weer terug naar school. Dat was weer even zweten."

Esbach zegt dat hij vroeger altijd trucjes uithaalde om zijn laaggeletterdheid te verbloemen. 'Ik heb mijn bril niet bij me' of 'ik lees het thuis wel even na' waren smoesjes die vaak terugkwamen. "Allemaal van dat soort trucjes die bijna iedereen die laaggeletterd is gebruikt." Hij stimuleert andere laaggeletterden om simpelweg een pen of boek te pakken en gewoon te beginnen. "Ga vooral leren."

BBB-leider Caroline van der Plas spreekt van een mooi initiatief. "Je moet je hele leven een soort excuses verzinnen, zodat mensen er maar niet achter komen. Dat moet verschrikkelijk zijn", zegt ze over laaggeletterdheid. Mulder benadrukt dat de schaamte onder deze groep groot is.

'Problemen stapelen zich op'

Mulder stipt het verhaal van Jos aan dat ook in het blad te vinden is. "Hij had een succesvol bedrijf. Een bloemenzaak met veel werknemers, maar die kon zelf niet goed lezen en schrijven. En zijn vrouw deed de administratie." De hoofdredacteur benadrukt dat het leven voor deze mensen makkelijker wordt als ze leren. "Er gaat dan een wereld voor deze mensen open. Heel veel mensen die slecht kunnen lezen, krijgen namelijk ook te maken met achterstallige betalingen en ze trekken brieven van de overheid niet open. Het stapelt zich op."

Ontvang je onze nieuwsbrief al? Meld je hier gratis aan en mis niets!

Taal in overheidsbrieven te lastig?

Is de taal die in overheidsbrieven gebruikt wordt dan te moeilijk voor de gemiddelde Nederlander? Martin van Rijn, voorzitter van Aedes, de vereniging voor woningbouwcorporaties in Nederland, denkt van wel. "Er zijn ongeveer 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen. Dat betekent dat heel veel mensen elke dag in aanraking komen met dit probleem, waardoor je automatisch op achterstand staat." Mulder voegt toe dat meer dan de helft van deze mensen Nederlands als moedertaal heeft.

Van Rijn zegt rekening te houden met de Nederlandse taal in de brieven die Aedes verstuurt. Libelle-hoofdredacteur Mulder ziet ook dat steeds meer corporaties hun brieven voorleggen aan 'taalhelden' en voormalig laaggeletterden, om te controleren of ze de brief snappen. "Daardoor wordt de communicatie ook beter." Ze zegt de reacties van de speciale manneneditie af te wachten. "Maar ik weet dat onze vorige editie enorm populair was."

Naast artikelen over ex-laaggeletterden heeft het blad in deze speciale editie ook de vertrouwde kenmerken. "We hebben een artikel over mannenkwaaltjes en over mannen en beauty, zoals baardgroei. We hebben naar een panel geluisterd van ex-laaggeletterden, wat ze graag aan bod zouden willen laten komen. Zo hebben we samen die planning gemaakt."