Excuses koning voor slavernijverleden tijdens Keti Koti? ‘Hij gaat over het moment en zijn woorden’

Excuses voor het slavernijverleden van koning Willem-Alexander zijn meer dan welkom, maar hij hoeft die niet uit te spreken op Keti Koti zaterdag. Dat zegt voorzitter van de Nationale Unesco Commissie Kathleen Ferrier in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "De koning gaat over het moment en zijn woorden."

Koning Willem-Alexander geeft morgen een toespraak tijdens de de nationale herdenking in het Amsterdamse Oosterpark, op de dag dat het precies 150 jaar geleden is dat de slavernij werd afgeschaft. "De aanwezigheid van de koning en koningin morgen bij de aftrap van het herdenkingsjaar en het feit dat de koning gaat spreken, is heel belangrijk. Hij belichaamt de eenheid en de historische verbondenheid van de natie", zegt Ferrier.

"Wat hij zegt heeft sowieso een grote impact in het Caribisch deel van het koninkrijk, maar ook in Suriname en Indonesië", zegt ze. "De Oranjes zijn vier eeuwen betrokken geweest bij de koloniale geschiedenis."

Maar excuses wacht Ferrier rustig af. "De koning belichaamt de continuïteit van de natie en de eenheid van de natie, dus excuses van hem zijn sowieso belangrijk en zullen een grote impact hebben. Maar zijn woorden en het moment moet hij zelf kiezen."

Premier Mark Rutte bood eind vorig jaar namens de Nederlandse regering excuses aan voor de slavernij. "Hij deed dat als rechtsopvolger van degene die in die tijd de trans-Atlantische slavernij als instituut en systeem mogelijk hebben gemaakt. De koning doet dat als Oranje. Dus dat is veel persoonlijker", zegt Ferrier. "Ik vind dat hij de ruimte moet hebben om zijn eigen moment en woorden te kiezen", benadrukt ze.

De excuses van Rutte vond Ferrier "indrukwekkend en oprecht".

'Wij zijn nazaten van de allersterkste'

Kathleen Ferrier is de dochter van Johan Ferrier, de laatste gouverneur en de eerste president van Suriname. "Bij ons thuis werd er heel veel gesproken over het slavernijverleden. Mijn overgrootmoeder was een tot slaaf gemaakte vrouw. Mijn andere overgrootmoeder zat op de eerste boot uit India om te werken op de plantages, nadat de slavernij werd afgeschaft. Ze verloor haar zusje aan boord en een paar weken na aankomst stierven haar ouders."

"Mijn ouders zeiden altijd: wij zijn de nazaten van de allersterkste. De mensen die de gruwelen van slavernij en contractarbeid hebben overleefd", zegt Ferrier. "Dat geeft je een bepaalde verantwoordelijkheid."

1 juli is voor Ferrier al haar hele leven een belangrijke dag. "Mijn vader was al heel jong actief in de politiek, maar ook in de padvinderij. Hij organiseerde op een gegeven moment een grote optocht door Suriname om te vieren dat de slavernij was afgeschaft. Ik kom uit een onderwijsgezin. We moesten ongeveer half dood zijn om niet naar school te gaan. Maar die dag zei mij vader: 'Vandaag hoeven jullie niet naar school. Jullie gaan iets doen wat belangrijker is dan naar school gaan: herdenken dat de slavernij is afgeschaft'."

Keti Koti staat voor "het breken der ketenen", zegt Ferrier. "We vieren vrijheid."