Wie zit er achter de handel in namaakartikelen? ‘Kinderen uit groep 5/6 zijn betrokken’

Wie zit er achter de handel van namaakartikelen? Volgens coördinator bij de Douane Sharona Dagevos zijn “mensen zich niet bewust van de gevaren of de wereld die erachter zit.” Vaak lijken het onschuldige mensen, maar de handel wordt vaak gereguleerd vanuit de onderwereld. Ook terrorisme wordt zo mede gefinancierd.

Luister de podcast.

Er gaat een hele wereld schuil achter de handel in namaakartikelen. De douane spoort echter alleen de producten op, maar zegt Dagevos bij het WNL-radioprogramma Het Misdaadbureau op NPO Radio 1: “wat we wel weten is dat de personen die achter namaak zitten ook aanwezig zijn in andere sectoren in de onderwereld”. De meeste mensen zijn zich hier volgens haar niet van bewust.

Kinderen betrokken

Rechercheur Ton maakt zich vooral zorgen om de trend dat kinderen steeds vaker betrokken raken in deze zwendel. “Ik heb een aankoop gedaan van een namaak-product en ik bel aan bij het adres dat ik op heb gekregen. De deur wordt geopend en er staan twee jochies van ik denk groep 5/6 en zegt: het kost 180 euro. Ik geef het geld en ze tellen het net zo makkelijk als dat ze een boekje zouden lezen, bij wijze van spreken.”

Hij noemt de situatie zeer triest. “Zij zijn op de een of andere manier in deze setting gerommeld. Omdat het ook nog in een woonhuis was, vraag je je ook af waar die ouders mee bezig zijn,” zegt hij. “Het meest lage vind ik dan dat die kinderen naar voren worden geschoven. Dan wordt er gezegd: ik wist niet wat ze deden.” Hij merkt op dat de politie er vrij weinig tegen kan doen. “Je kunt die kinderen niet vervolgen.”

Toch zijn er ook andere manieren waarop kinderen worden betrokken. “We doen ook steeds vaker aankopen op straat. Dan komt een kind op een fiets of iets ouder op een scooter aan, leveren de producten af en krijgen het geld en gaan vervolgens weer de wijk in”, zegt de rechercheur. “In een onderzoek zijn we erachter gekomen dat verderop in de wijk een auto staat met een volwassen man die drie of vier van die scooterjongetjes bij zich heeft die de producten uitrijden. Dan krijg je hetzelfde effect wat je in die vakantielanden ziet: van die mensen die vanaf een kleedje de namaakspullen verkopen en op het moment dat de politie komt het kleedje bij elkaar trekt en weglopen.”

“We kijken zeker als het gaat om de verkopers om te achterhalen wie ze zijn”, zegt hij. “Maar op het moment dat we zien dat ze vanuit een vast punt zoals een auto worden bevoorraad, dan gaan we achter die persoon aan.”

Ronald Brohm, directeur van namaak-bestrijdingsorganisatie REACT merkt op dat er indirect een verschuiving wordt gezien naar sociale media. Ze zien bij REACT dat het ook steeds lastiger wordt om de daders te kunnen achterhalen en te traceren. “Die namaakproducten worden aangeboden in gesloten groepen, onder video’s of afgesloten accounts.”

Tekst gaat verder onder de tweet:

"Ik bel aan en de deur wordt geopend door kinderen uit groep 5/6", zegt rechercheur Ton. Hij ziet steeds jongere dealers van namaakproducten. "Waar zijn die ouders dan mee bezig?" #WNL pic.twitter.com/6QngPuWsnh

— Het Misdaadbureau (@WNLMisdaad) June 16, 2023

Drugscriminelen

Brohm ziet dat ook terrorisme gefinancierd wordt met de handel in namaakproducten. “Dat was bijvoorbeeld het geval in Parijs, daar hadden we invallen bij namaakhandelaren. En achteraf bleek dat die mensen direct betrokken waren bij de Charlie Hebdo-affaire en aanslag.” Het is volgens hem zeker geen een-op-een verhaal dat het altijd zo is, “maar het komt zeker wel eens voor.” Rechercheur Ton vult aan dat de aanslag in 2005 op de metro in Londen ook direct is gefinancierd met de namaak in dvd’s.

Rechercheur Ton zegt: “Ze weten zeker dat ze fout bezig zijn. Wie uiteindelijk is begonnen met die handel zal vaak ergens in het buitenland zijn”, zegt hij. “Daar zitten vaak grote organisaties achter, mogelijk ook in de verdovende middelen.”

De rechercheur legt uit dat het voor drugscriminelen vaak gunstiger is om uit te wijken naar handel in namaakartikelen. “Er is minder risico en de straffen zijn in vergelijking minder hoog.” De verkoop van namaak en het voorhanden hebben ervan kan volgens hem leiden tot een gevangenisstraf van maximaal vier jaar of tot een boete van maximaal 87.000 euro. “Tenzij je het bedrijfsmatig doet, dan wordt het nog meer.”

Heeft u ook een vraag over misdaad? De onderzoeksredactie van Het Misdaadbureau beantwoordde eerder al vragen als ‘Hoe vaak wordt er gestolen bij de zelfscankassa?’, ‘Waarom worden vrouwen verliefd op mannen in de gevangenis?’ en ‘Heeft het zin om aangifte te doen van fietsendiefstal?’

Stuur je vraag het liefst als audio-bericht naar Het Misdaadbureau via 06 57 83 28 94. Wie weet wordt jouw vraag behandeld in de volgende uitzending!

Luister iedere vrijdagavond tussen 19.00 en 20.00 naar Het Misdaadbureau op NPO Radio 1. Of luister het WNL-programma terug als podcast, via je favoriete podcast-app. 

Scan de QR-code om het nummer op te slaan:

Lees ook:

Hoe gevaarlijk zijn nep-artikelen? ‘De trui vloog in brand’

Door: Matthijs Meulblok