Seksueel grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenis Nieuwersluis ‘schokkend, maar niet uniek’

De conclusies uit het rapport dat de Inspectie Justitie en Veiligheid naar buiten bracht over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag van gevangenispersoneel jegens gevangenen in de vrouwengevangenis Nieuwersluis zijn volgens criminoloog Anne-Marie Slotboom “schokkend, maar niet uniek”. Dat vertelt zij aan Het Misdaadbureau op NPO Radio 1.

Afgelopen week kwam er een vernietigend rapport uit van de Inspectie na onderzoek binnen de vrouwengevangenis Nieuwersluis in Utrecht. Conclusie was dat gevangenispersoneel zich richting de gevangenen schuldig maken aan (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Zoals seksueel getinte opmerkingen, tongzoenen, orale bevrediging, pesten, schreeuwen, schelden en ongelijke behandeling.

‘Schokkend, maar niet uniek’

“Schokkend. Zeker als je hoort dat dit al jaren aan de gang is en dat het systematisch is”, zegt Slotboom. “Maar dit gebeurt ook bij mannen. Zij ervaren ook seksuele intimidatie en verkrachting. Dat komt alleen minder naar boven dan bij vrouwen. Los van het feit dat dit heel ernstig is. Dit gebeurt in meer gevangenissen. Dit is niet uniek.”

“Het is soms een overlevingsstrategie voor zo’n vrouw”, reageert forensisch psycholoog Vivienne de Vogel. “Veel vrouwen in detentie hebben trauma’s in hun verleden meegemaakt. Helaas is het zo dat als je trauma’s meemaakt, je kwetsbaar bent om opnieuw slachtoffer te worden. Er zit een cirkel in van misbruik dat maar door en door gaat.”

‘Het is anders werken met vrouwen dan met mannen’

De Inspectie wil dat er snel ingegrepen wordt. Zo ligt er een eis op tafel dat gedurdende een dagprogramma minstens één vrouwelijke gevangenismedewerker aanwezig is. Daarnaast moet er van de Inspectie ook een aparte opleiding komen voor mensen die in een vrouwengevangenis gaan werken. Er moet ook een meldpunt komen waar vrouwelijke gedetineerden melding kunnen maken zonder dat bewakers of overig gevangenispersoneel daar weet van heeft.

Zowel De Vogel als Slotboom vinden het een goed plan als er een aparte opleiding wordt opgetuigd. “Het is anders werken met vrouwen dan met mannen. Het vergt andere vaardigheden. Vrouwen hebben andere problematiek en laten ander gedrag zien. Dus het is heel goed dat je bewust bent van het feit waar je op moet letten”, zegt Slotboom.

Minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) heeft ook gereageerd op het rapport van de Inspectie en zegt alle aanbevelingen die erin staan vermeld over te nemen.

Heeft u een vraag over misdaad? De onderzoeksredactie van Het Misdaadbureau beantwoordde eerder al vragen als ‘Hoe vaak wordt er gestolen bij de zelfscankassa?’, ‘Waarom worden vrouwen verliefd op mannen in de gevangenis?’ en ‘Heeft het zin om aangifte te doen van fietsendiefstal?’ Heeft u ook een vraag, stuur die dan het liefst als audio-bericht naar Het Misdaadbureau via 06 57 83 28 94. Wie weet wordt jouw vraag behandeld in de volgende uitzending!

Luister iedere vrijdagavond tussen 19.00 en 20.00 naar Het Misdaadbureau op NPO Radio 1. Of luister het WNL-programma terug als podcast, via je favoriete podcast-app. 

Lees ook: 

Seksueel grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenis Nieuwersluis

Door: Vick ten Wolde