Hoekstra voelt zich ongemakkelijk bij EU-voorzitterschap Hongaren

Het zit veel lidstaten dwars dat Hongarije volgend jaar voorzitter wordt van de Europese Unie. De EU vindt dat Hongarije de rechtsstaat uitholt, en heeft het land onder meer gekort op subsidies. "Dat ongemak voelen we allemaal", zegt buitenlandminister Wopke Hoekstra. Maar hij ziet voorlopig niets in het uitstellen van de voorzittersbeurt van Hongarije.

Hongarije neemt de voorzittershamer van de EU op 1 juli volgend jaar voor een halfjaar over. Dat geeft de regering van premier Viktor Orbán veel invloed. Zij leidt vergaderingen van de lidstaten en krijgt het voortouw in onderhandelingen over wetgeving met het Europees Parlement. Ook dus over onderwerpen als de bescherming van de democratie en rechten voor minderheden zoals de LHBTI-gemeenschap. Terwijl Hongarije nog altijd wordt bestraft omdat rechters en journalisten er hun werk niet goed kunnen doen en EU-geld door corruptie niet altijd goed terechtkomt.

Half jaar aan het roer

Hoekstra voelt zich ongemakkelijk bij het vooruitzicht van een halfjaar onder de Hongaren, zei hij bij aankomst in Brussel voor overleg met zijn EU-collega's. Die bespreken dinsdag onder meer de staat van de rechtsstaat in Hongarije. Duitsland twijfelt er ook aan of Hongarije wel een succesvol voorzitter kan zijn. Maar aan het komende voorzitterschap is het volgens EU-diplomaten nog moeilijk morrelen, zelfs als lidstaten dat zouden willen. De voorbereidingen zijn al een eind op streek.

Richten op herstel van de rechtstaat

Nederland wil de aandacht liever richten op herstel van de rechtsstaat in Hongarije, zegt Hoekstra. Hij kiest er voor "aan de voorkant te beginnen en te kijken wat we nou kunnen doen juist op deze onderwerpen". Hij denkt aan "essentiële" zaken als persvrijheid, maar ook aan "de dure plicht van politici om op verstandige en zuinige manier met het geld om te gaan". "En dat gaat op dit moment lang niet altijd goed genoeg" in Hongarije.

Het Europees Parlement zal de EU-landen naar verwachting donderdag vragen om zich te beraden op het komende Hongaarse voorzitterschap. De Europese Commissie laat het in ieder geval aan de lidstaten over. Eurocommissaris Didier Reynders (Justitie) wil ook niet zeggen of Hongarije wel als een zogeheten 'eerlijke bemiddelaar' kan dienen, zoals de taak van de voorzitter heet te zijn.

Hongarije zelf noemt de discussie over het Hongaarse voorzitterschap "volslagen onzin". Dat EU-landen erover zouden nadenken is "nepnieuws" en het parlement moet stoppen met zijn "anti-Hongaarse initiatief".