Hoogleraar pleit voor hervorming vluchtelingenbeleid: ‘Mensen sterven in dit systeem’

Er is wel degelijk sprake van een asielcrisis. Dat zegt hoogleraar Ruud Koopmans, schrijver van het boek 'De asielloterij'. "Als je kijkt naar wat er in de Sahara en Middellandse zee gebeurt, kan niemand zeggen dat we geen probleem hebben met ons vluchtelingenbeleid. We hebben een enorm probleem."

Volgens coalitiepartij D66 is er geen sprake van een vluchtelingencrisis, maar van een opvangcrisis. Volgens Koopmans is dat onjuist. De asielcrisis noemt hij een "verschrikkelijk dodelijk" probleem. "Mensen sterven in een systeem dat eigenlijk bedoeld is om levens te redden. Dat is een moreel schandaal", zegt Koopmans in WNL Op Zondag.

"Niemand kan zeggen: we hebben geen hervorming van het vluchtelingenbeleid nodig en het is enkel een probleem van het regelen van betere opvang", zegt Koopmans. "Dan sluit je je ogen voor alle mensen die sterven."

'Mensen in Jemen worden aan lot overgelaten'

Volgens Koopmans bereiken bovendien vaak mensen Europa die geen recht hebben op asiel en worden mensen die in acute nood zijn vaak niet geholpen. "45 procent heeft geen bescherming nodig en wordt eenmaal hier niet als vluchteling erkend. Tegelijkertijd laten we heel veel mensen die wel bescherming nodig hebben in de steek."

Zo worden mensen in Jemen en masse aan hun lot overgelaten, zegt de hoogleraar. "In dat land is één van de ergste humanitaire crisissen in de wereld. Kinderen lijden honger. Veel Jemenieten slagen er niet in Europa te bereiken, omdat Jemen omgeven is door Saudi-Arabië en aan de andere kant de Rode Zee. Als je die oversteekt kom je in Somalië en Eritrea. Jemenieten zitten in de val, die helpen we niet."

Ook asielzoekers uit Nigeria die Europa bereiken zijn vaak niet mensen die vluchten voor het geweld van terreurorganisatie Boko Haram. "Bijna geen enkele Nigeriaan die naar Europa komt, komt uit het gebied in Nigeria waar daadwerkelijk honderdduizenden vluchtelingen zijn."

"We helpen alleen maar mensen die erin slagen de hindernisloop door de Sahara en over de Middellandse zee te overleven", zegt Koopmans. "Er vallen heel veel doden, in de afgelopen tien jaar tussen 25.000 en 50.000. Dat is een gruwelijk aantal."

Toch proberen mensen de levensgevaarlijke oversteek te maken, omdat ze volgens Koopmans weten dat de kans groot is dat ze mogen blijven. "Als mensen eenmaal binnen zijn, kunnen we ze vaak niet uitzetten. De papieren ontbreken of de landen van herkomst werken niet mee. Dat is wat het zo aantrekkelijk maakt om - ondanks die dodelijke gevaren - de hindernisloop te nemen en daar veel geld in te investeren. Mensen weten: als ik Europa bereik, dan kan ik met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ook blijven."

Arbeidsmarkt

Verschillende politieke partijen zeggen dat asielzoekers nodig zijn om de tekorten op de arbeidsmarkt op de lossen. Volgens Koopmans dragen zij daar in werkelijkheid niet aan bij. "We hebben zeker mensen nodig op de arbeidsmarkt. Dat zie je ook in de landen om ons heen, in Duitsland bijvoorbeeld. Het probleem is dat vluchtelingen niet geselecteerd zijn naar kwalificaties die we op onze arbeidsmarkt nodig hebben."

"We zien dat de arbeidsmarktintegratie van vluchtelingen helemaal niet zo goed verloopt. Het aantal dat afhankelijk is van sociale uitkeringen was lange tijd groter dan mensen die hun eigen brood kunnen verdienen. Het is geen oplossing voor de arbeidsmarktproblemen, geen democratische ontwikkelingen en geen oplossing voor de overheidsfinanciën."

Integendeel, het is in eerste instantie een belasting, zegt Koopmans. "Dat is op zich niet erg, omdat het humanitaire immigratie is. Maar de oplossing ligt bij arbeidsmarktmigratie, niet bij vluchtelingenmigratie."