Tekstgrootte
Artikel delen
  • Gekopieerd

Kritiek op de Britse monarchie: 60 procent is nog voorstander

Matthijs Meulblok

Ondanks alle fans van het Britse koninkrijk, zijn er vandaag ook kritische geluiden te horen. Zo is Charles lang niet zo populair als zijn moeder ooit was. Minder dan eenderde van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar wil dat de monarchie blijft. Verenigd Koninkrijk correspondent Lia van Bekhoven vertelt bij Goedemorgen Nederland op NPO 1: "In 2012 was tachtig procent voorstander van de monarchie. Nu is dat zestig procent."

Charles is volgens van Bekhoven niet de populairste monarch en dat ga je volgens haar nu al merken. "Het lijkt alsof het hele land niet kan wachten tot Charles gekroond is, maar dat is niet het geval. Bij peilingen van een paar weken geleden, waren er meer mensen die zeker wisten niet te gaan kijken, dan wel."

Verdeeldheid in het land

Er zijn volgens van Bekhoven veel redenen te benoemen waarom de populariteit van de monarchie afneemt. Naast enkele schandalen met onder meer prinsen Harry en Andrew, kost de kroning van Charles ruim 250 miljoen pond. "Terwijl dat betaald wordt door de belastingbetaler." Het is een beeld dat wringt in de samenleving, omdat een groot deel van de bevolking moeite heeft om de eindjes aan elkaar te knopen. "Nu heb je een koning die volgens sommige schattingen 2 miljard waard is, waarmee ik wil zeggen: de combinatie gouden koets, veel hermelijn, juwelen, kronen en voedselbanken is geen gelukkige."

Burgemeester van Leeuwarden en kenner van de Britse politiek Sybrand Buma merkt op dat er ook een enorme gespletenheid gaande is tussen Engeland versus Schotland en Wales. "Hij komt in een best wel ingewikkeld land dat na de Brexit ook meteen met een enorme identiteitscrisis zit. Als koning kan je niet zo heel veel. Eigenlijk nog minder dan als kroonprins, omdat je staatsrechtelijk zo'n ingewikkelde positie hebt."

Gemenebest van Naties

Daarnaast speelt ook het Gemenebest van Naties een belangrijke rol binnen de kritiek op de Britse monarchie. Volgens AD-journalist Jeroen Schmale hield Elizabeth de boel nog enigszins bij elkaar. "Als je leest wat er in Australië en Nieuw-Zeeland ontstaat: moeten we deze koning nog wel als ons staatshoofd willen? Dat wordt ook een karwei om die boel bij elkaar te houden."

Van Bekhoven vreest dat het wel eens uiteen zou kunnen spatten nu Charles aan het hoofd van de monarchie staat. "Natuurlijk zit de Britse monarchie nu in een overgangsperiode, dat is begrijpelijk. En dan worden er vragen gesteld: willen we nog wel een koninkrijk zijn en zo ja, wat voor een monarchie willen we dan?"

Een groot deel van het Gemenebest zijn voormalige koloniën die Charles officieel als staatshoofd erkennen. Maar uit een recente peiling is gebleken dat zes van de veertien landen daar verandering in zou willen brengen, waaronder Jamaica. Dit kan zich zomaar verleggen naar het Verenigd Koninkrijk denkt van Bekhoven.

Modern koningschap

Toch zijn er duidelijke verschillen op te merken in het koningschap van Charles in vergelijking met Elizabeth ziet van Bekhoven. "Voor het eerst sinds Charles de boel heeft overgenomen wordt er gedemonstreerd door de Republikeinse beweging. Ze kunnen alleen maar doen sinds Charles koning is, want zijn moeder was zo populair", zegt ze. Een lid van de Republikeinse beweging zei tegen haar: "Als we toen eieren hadden gegooid naar het staatshoofd, dan werden we vermoord door andere omstanders. Nu kan het."

Wat ook een lastige kwestie kan worden voor Charles is zijn uitgesproken mening over klimaat en duurzaamheid denkt Buma. "Hij heeft in zijn lange leven ook zo zijn aandachtspunten, zoals milieu en duurzaamheid. En eigenlijk vlak nadat hij koning werd, want nadat de vorige koningin overleed werd hij koning, is er meteen een rel ontstaan. Toen was de klimaatconferentie in Egypte en de koning wou ernaartoe." Charles werd toen ontboden om te gaan door de kortzittende premier Liz Truss. "Als alternatief heeft hij toen maar een receptie gegeven voor allerlei klimaatgoeroes. Dat was wel een spannend moment, want hij zat er maar net."

Buma vraagt zich af hoe de koning zich nu zal gaan verhouden met betrekking tot de politiek. "Dat is toch de vraag: wat gaat die koning doen met al die buitengewoon belangrijke dingen waar hij voor opkomt. Het klimaat is een groot probleem en er is een Tory-regering die daar zeer ambivalent in is."


Ook de moeite waard
Meest gelezen
Korte WNL video's
Meer van WNL
Steun WNL

Word lid. Het telt.

Waardeert u onze programma's? Steun WNL dan met de jaarlijkse bijdrage van slechts €8,50, de wettelijk minimale verplichte bijdrage voor omroepen.

Hiermee helpt u ons journalistieke geluid te behouden en voorkomt u dat WNL zijn publieke status en zendtijd verliest.

€ 8,50 per jaar

Word lid van WNL
Goedemorgen Nederland Op Zondag Stand van Nederland Café Kockelmann In de kantine Sven op 1 Het Misdaad- bureau