Catherine Keyl enthousiast over serie verzetsheld Miep Gies: ‘Moed is iets heel bijzonders’

Presentatrice Catherine Keyl wil de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog levend houden door nieuwe generaties oorlogsverhalen bij te brengen. Ze is blij met de nieuwe Engelstalige serie over het leven van Miep Gies (1909-2010), A Small Light, die vanaf vandaag is te zien op Disney+ en National Geographic.

Gies was de boekhoudster van het bedrijf van Otto Frank en hielp zijn familie tussen juni 1942 en augustus 1944 met onderduiken in het Achterhuis. Het gezin werd uiteindelijk toch opgepakt en naar Duitsland gedeporteerd. Alleen vader Otto overleefde de oorlog. Gies was ook degene die na de inval en de deportatie het dagboek van Anne veiligstelde.

Keyl is blij dat nu ook Gies in de schijnwerpers staat. "Ze voorzag de familie van eten, dat was een verzetsdaad. Daar moet je heel moedig voor zijn. Het is mooi dat er nu ook aandacht is voor haar", zegt de tv-coryfee in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Ik dacht in eerste instantie: weer een verhaal over Anne Frank? Maar de serie heeft een verrassende invalshoek."

'Niet makkelijk om een held te zijn'

"Het is niet zo makkelijk om een held te zijn", benadrukt Keyl, dochter van een verzetsheld van Joodse komaf. "Heel Nederland heeft zogenaamd in het verzet gezeten, maar het waren in werkelijkheid maar iets van 80.000 mensen. Als het er werkelijk op aankomt, is moed iets heel bijzonders."

De vader van Keyl zat in het verzet. Ze schreef een boek over hem, 'Oorlogsvader'. "Ik denk dat ik niet zo'n held ben. Ik ben eigenlijk geen goede dochter van mijn vader. Hij zat in het gewapend verzet in Twente en heeft daar verschillende burgerlijke standen overvallen om de gegevens van burgers waar de Duisters op vervolgde, buit te maken. Dan durf je nogal wat, want het was geen spelletje. Je werd gewoon doodgeschoten als het de Duitsers niet beviel."

De vader van Keyl noemde zichzelf geen held, maar vond het zijn plicht om in opstand te komen. "Dat zie je ook bij Miep Gies. In de serie zegt ze: 'Het is mijn plicht om te helpen. Ik moet dit doen, anders kan ik het niet tegenover mijzelf verantwoorden'. Het is heel mooi en bijzonder dat mensen dat soort gevoelens voor elkaar kunnen hebben."

Nieuwe generatie

Om de getuigenissen van de oorlog levend te houden vertelt Keyl het verhaal van haar vader op basisscholen. "Maar het is zo emotioneel dat ik er even mee ben gestopt. Die kinderen kunnen zich zo goed indenken wat er gebeurde en wat voor consequenties het heeft, dat is heel ontroerend. Nadat ik het verhaal van mijn vader had verteld, vroeg een jongetje van een jaar of tien aan mij: uw vader moet daar toch heel veel last van hebben gehad in zijn leven? Dat vond ik zo ontroerend. Dat houd je niet drie keer per week vol."

Keyl antwoordde tegen het jongetje dat haar vader inderdaad door de oorlog getekend is. "En niet alleen hij, het heeft ook het leven van mij en mijn zusjes beïnvloed. Ik wilde een goede dochter zijn en stelde hele hogen eisen aan mijzelf. Misschien heb ik daardoor ook bereikt wat ik heb bereikt."

'It seemed like the thing to do'

Ook journalist Bram Endedijk probeert oorlogsverhalen met het publiek te delen. Hij maakte twee documentaires over (kinderen van) bevrijders. "Wat mij het meest is bijgebleven is dat we op bezoek waren bij een nog levende Canadese bevrijder, Don White. Een man van bijna honderd. Hij woonde in een huis dat hij zelf had gebouwd. Het was er bijna dertig graden, dat vond hij prettig. Hij vertelde dat hij zestien was toen hij Nederland ging bevrijden. Ik vroeg hem waarom, hij zei: It seemed like the thing to do. Everbody was joining up. Dat vond ik zo'n mooie zin."

"Toen we in de auto zaten op de weg terug dacht ik: wij kunnen dit werk doen door mensen als meneer White", zegt Endedijk. Keyl: "Die vanzelfsprekendheid om dit soort dingen te doen is heel bijzonder. Er zijn altijd mensen die je willen onderdrukken. Kijk maar naar Rusland. Nu zie je in Oekraïne dappere jongens zijn en zeggen: we moeten ons vaderland verdedigen. Fantastisch."

Ze vindt het "heel belangrijk dat kinderen zich realiseren hoe bijzonder het is dat wij in vrijheid leven en dat we dat te denken hebben aan de bevrijders en de mensen in het verzet".