Pittig stikstofdebat tussen wetenschapsjournalist Arnout Jaspers en milieuactivist Johan Vollenbroek

Schrijver van de bestseller De Stikstoffuik Arnout Jaspers vindt de stikstofnorm in Nederland veel te strikt. Bovendien heeft de neerslag van stikstof in Nederland door de — volgens de wetenschapsjournalist — kleine hoeveelheden weinig effect op de natuur. Wat voorzitter van milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) Johan Vollenbroek betreft faalt het kabinet juist al jaren als het om het stikstofbeleid gaat, en ondervindt de natuur ontzettend veel schade. Bij WNL Op Zondag gaan ze in debat.

"De intensieve veehouderij gijzelt Nederland - of eigenlijk het kabinet, want het kabinet durft geen keuzes te maken", vindt Vollenbroek, bekend van zijn stikstofzaken tegen de overheid. Jaspers: "U gijzelt Nederland met al uw procedures."

In Nederland is het toegestaan om per bedrijf 0,07 gram stikstof per hectare per jaar uit te stoten in de omgeving van kwetsbare natuur. In Duitsland is 300 gram toegestaan, en in Denemarken is dat 700 gram: 10.000 keer meer dan in ons land. 0,07 gram stikstof komt volgens Jaspers neer op “één vogelpoepje”, zo zei hij eerder, ook bij WNL Op Zondag, en daarmee vindt hij de stikstofgrens in vergelijking met andere landen oneerlijk.

Volgens Vollenbroek valt deze problematiek echter niet op deze manier uit te leggen. "Die stikstofnorm bestaat niet. Dat is onzin", zegt hij. Duitsland heeft bijvoorbeeld grotere natuurgebieden en minder stikstof-producerende activiteiten om die gebieden. Het land heeft dus meer ruimte dan Nederland om de stikstofneerslag ‘te verdelen’. Bovendien zou de staat van de Nederlandse natuur slechter zijn dan die in Duitsland. Verder wijst Vollenbroek erop dat er door de grootte van de intensieve veehouderij in Nederland naast stikstof veel ammoniak wordt uitgestoten. "De gemiddelde stikstofdepositie in Nederland is een factor vijf boven het Europees gemiddelde", zegt hij. Gemiddeld stoten Europese landen 11,2 kilo stikstof per hectare uit. De Nederlandse waarde, 46 kilo, is ruim vier keer zo hoog. Volgens Vollenbroek geeft dit niet alleen schade aan de natuur, maar ook aan de gezondheid van mensen. "En het bad blijft hier overlopen."

'Stikstofuitstoot heeft onmeetbare kleine invloed op Nederlandse natuur'

Jaspers stelt echter dat de stikstofuitstoot in Nederland zo laag is dat het een "onmeetbare kleine invloed heeft" op de natuur. "En toch is het iedere keer Vollenbroek die een procedure aanspant, waardoor mensen jaren op een huis moeten wachten voor een paar gram stikstofdepositie, terwijl het pas bij kilo's effect heeft op de natuur." Volgens de wetenschapsjournalist moet de wet dan ook veranderd worden om de "Vollenbroeks van deze wereld de wind uit de zeilen te nemen", zo zegt hij.

De MOB-voorman blijft echter benadrukken dat de Nederlandse natuur juist veel schade ondervindt. Hij refereert naar de eerste rapporten van het door het kabinet aangestelde adviesorgaan, de Ecologische Autoriteit. Die oordeelde recent dat de eerste plannen die de provincies Limburg en Zuid-Holland hebben ingediend om de natuur in vier Natura 2000-gebieden te herstellen, onvoldoende onderbouwd en ontoereikend zijn. "En het probleem is nog veel groter dan alleen stikstof", zegt hij. "Zo is er ook een waterprobleem, en een probleem met pesticides."

Het hele debat kun je hierboven bekijken.