Voorzitter VNO-NCW Ingrid Thijssen: extra klimaatplannen Jetten moeten uitvoerbaar zijn

Extra klimaatmaatregelen van het kabinet zijn niet onwenselijk, maar moeten wel uitvoerbaar zijn. Daarvoor waarschuwt voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW Ingrid Thijssen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “We moeten uitkijken voor maatregelen die ondernemers alleen maar enorm op kosten jagen en dwingen tot maatregelen die in de praktijk niet kunnen.”

Klimaatminister Rob Jetten legt vandaag een laatste hand aan mogelijk aanvullende klimaatmaatregelen. Die moeten ertoe leiden dat de klimaatambities die Nederland heeft gesteld niet uit zicht raken. Volgens Thijssen is het bedrijfsleven in Nederland “totaal gecommitteerd” aan het halen van de klimaatdoelen. “Er is support voor het kabinet. Maar het is belangrijk dat er plannen uit de Trêveszaal komen die daadwerkelijk uitvoerbaar zijn.”

De werkgeversvoorvrouw is daar niet gerust op. “Als je kijkt naar andere dossiers, zoals het herstel van de huizen in Groningen en stikstof: de uitvoering is de grote bottleneck. Dat is ook zo bij het halen van de klimaatdoelen.”

Zo zijn veel ondernemers bereid om de gaskraan dicht te draaien, zegt Thijssen, maar een alternatief is er niet door een gebrek aan ruimte op het waterstofnet en elektriciteitsnet. “De overheid is daar verantwoordelijk voor.”

‘De uitdaging is waanzinnig’

Volgens Thijssen beseffen weinig mensen “hoe groot de uitvoeringsoperatie is die voor ons ligt. Alleen al in de binnenring van Amsterdam moet voor zeventien voetbalvelden aan ruimte gevonden worden voor de bouw van elektriciteitsstations in de komende zeven jaar”, zegt ze. “Het elektriciteitsnet van Nederland, dat we in honderd jaar hebben aangelegd, moet in 7,5 jaar verdubbeld worden. De uitdaging waar we voor staan is waanzinnig. Daar moet wat ons betreft alle focus op.”

Thijssen begrijpt dat het kabinet naar aanvullende klimaatmaatregelen kijkt. “Maar het moet met wijsheid gebeuren. Het heeft geen zin om met plannen te komen die de bottleneck in de uitvoering alleen maar erger maken.”

Ze gaat verder: “Er wordt gezegd: we moeten stoppen met de subsidie voor fossiele brandstoffen. Als je vervolgens de belasting op gas voor ondernemers, groot en klein, verhoogt, terwijl zij niet van het gas af kunnen, betekent het dat hun kosten hoger worden. Dan worden de prijzen van producten voor ons ook hoger.”

Maar als de ondernemers zo’n lastenverhoging niet in de prijs kunnen doorberekenen, bestaat het risico dat ze naar het buitenland vertrekken, waarschuwt Thijssen. “Dat is niet goed voor onze economie, niet goed voor de banen, maar ook niet voor het klimaat. Want meestal gebeurt de productie daar viezer dan in Nederland.”

‘We moeten méér maken’

Ze hekelt de manier waarop er naar de maakindustrie gekeken wordt. “Het gaat niet alleen om Tata Steel of Shell, het gaat om tienduizenden bedrijven. Als samenleving kunnen wij niet zonder die industrie. We moeten niet zeggen: we gebruiken wel de spullen, maar gooien alle overlast maar over de grens.”

“Het gaat de laatste tijd heel veel over de nadelen, de overlast en de vervuiling”, gaat Thijssen verder. “Het moet natuurlijk ook duurzamer en schoner, maar je merkt dat het vervolgens vrij makkelijk wordt om maatregelen voor te stellen die uiteindelijk als effect kunnen hebben dat die maakbedrijven verdwijnen. Door de oorlog in Oekraïne en de coronapandemie hebben we geleerd dat het zo is dat we als Nederland en Europa eerder meer moeten maken dan minder.”

Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau zijn de klimaatdoelen van het kabinet in gevaar, ook als we de huidige plannen allemaal uitvoeren. Thijssen: “Waar je aanvullende maatregelen kunt nemen voor klimaat, moet je dat zeker doen. Je kunt bijvoorbeeld CO2 afvangen bij afvalverwerkingscentralens. Maar we moeten er vooral voor zorgen dat er veel meer focus komt op die megacomplexe uitvoering.”

Lees ook: 

Rutte over timing klimaatadvies aan Rob Jetten: ‘Toeval: minister kan hier niets aan doen’

Door: Peter Visser