Ambassadeur in Estland: Russische dreiging wordt nog altijd gevoeld, Nederland kan helpen met energietransitie
In Estland leeft nog altijd de vrees dat Rusland binnenvalt, zegt ambassadeur in Tallinn namens Nederland Özlem Canel. "Maar gelukkig is de opmars van de Russen in Oekraïne niet zo hard en succesvol geweest als waar wij allemaal voor vreesden." Ondertussen kan Nederland helpen bij de energietransitie die als gevolg van de oorlog in Estland versneld moet worden, zegt de ambassadeur.
Ruim een jaar geleden, op 24 februari, viel Rusland Oekraïne binnen. Die dag is Onafhankelijkheidsdag in Estland. "De dag dat Rusland Oekraïne binnenviel, stonden wij op een heuvel bij zonsopgang te wachten tot de vlag van Estland werd gehesen. Er heerste een zeer bedompte sfeer, iedereen was in shock. Twee dagen later stonden er 30.000 mensen op het Vrijheidsplein in Tallinn om te protesteren tegen de oorlog", vertelt Canel in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Volgens Canel wordt de oorlog in Oekraïne heel aandachtig gevolgd in de Baltische Staten. Estland, Letland en Litouwen, in het verleden net als Oekraïne onderdeel van de Sovjet-Unie, zijn bang dat Rusland ook die staten wil binnenvallen. Eerder zei Canel dat "wat vandaag het probleem is van Oekraïne, straks ons probleem is".
'Oekraïne en veiligheid enige thema's'
De parlementsverkiezingen in Estland, lid van zowel de Europese Unie als de NAVO en grenzend aan Rusland, werden begin deze maand volledig overschaduwd door de Russische dreiging, zegt Canel. De centrumrechtse Hervormingspartij van de pro-Oekraïense premier Kaja Kallas won met een ruime marge.
"Oekraïne en de veiligheid in Estland waren eigenlijk de enige verkiezingsthema's tijdens de campagne. Alle andere onderwerpen kwamen in de campagne nauwelijks ter sprake", zegt Canel. "In Estland zegt men: de oorlog is pas voorbij als Oekraïne heeft gewonnen en Rusland totaal is verslagen. Pas dan zucht men in Tallinn misschien een beetje van opluchting."
Estland trekt zich het leed van Oekraïners zeer aan, zegt Canel. "Tot nu toe hebben 40.000 Oekraïners een verblijfstatus gekregen. Op een bevolking van 1,3 miljoen is dat een behoorlijke grote groep. Er wordt alles aan gedaan om die Oekraïners zo goed mogelijk te integreren in Estland. En overal hangen Oekraïense vlaggen, de steun is enorm. Niet alleen vanuit de overheid, maar ook vanuit de particuliere samenleving."
Energie en hulp Nederland
Estland wil zo onafhankelijk mogelijk zijn van Rusland en stapte daarom snel na de Russische invasie in Oekraïne volledig af van Russisch gas. Het land wil daarom de energietransitie versnellen en daarbij kan Nederland helpen, zegt Canel. "Estland heeft een moderne samenleving, er is energie nodig. Op dit moment gebruikt Estland veel fossiele brandstoffen, in de vorm van olieschalie. Dat is heel erg vervuilend. Een andere belangrijke energiebron in biomassa. Men wil naar schone energie en ziet Nederland als voorbeeld."
Daarom probeert de ambassadeur Nederlandse "kennis, kunde en bedrijvigheid" naar Estland te halen, met name op het gebied van windenergie. "Een andere optie is zonne-energie. In de zomer zijn er heel veel zonuren op een dag, de zon gaat dan bijna niet onder. Ook is er belangstelling voor waterstof. Ook daar zetten we op in."
