Extra zetel voor BBB: ‘Kabinet moet regeerakkoord aanpassen, één partij heel ongelukkig’

Het kabinet moet het regeerakkoord aanpassen na de zege van de BoerBurgerBeweging (BBB) bij de Provinciale Statenverkiezingen. Dat denkt politiek journalist van het AD Hans van Soest. Het betekent dat vooral coalitiepartij D66 moet inleveren. "Op stikstof wordt het heel spannend", zegt Van Soest in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

BBB komt volgens de laatste prognose met zeventien zetels binnen in de Eerste Kamer, in plaats van de eerder voorspelde zestien zetels. Door dat verschil van één zetel kan het kabinet in de senaat niet meer 'over links': naast PvdA en GroenLinks is er nog een partij nodig die de plannen van het kabinet wil steunen.

Aankomend leider in de Eerste Kamer van D66 Paul van Meenen zei maandagochtend in Goedemorgen Nederland dat zijn partij vasthoudt aan het regeerakkoord. Van Soest begrijpt de houding van D66, de coalitiepartij die nadrukkelijk staat voor het stikstofbeleid. "Van Meenen klonk wat omineus. Aan de andere kant: geen enkele partij zegt al voor de onderhandelingen zijn begonnen: ik lever wel wat in."

Toch ontkomt de partij daar niet aan, denkt Van Soest. "Het kabinet zal het regeerakkoord moeten aanpassen om door de Eerste Kamer te krijgen. Er moeten partijen water bij de wijn doen. Linksom of rechtsom wordt één van de partijen heel ongelukkig."

BBB wil met de machtspartijen in gesprek, maar wil dat het kabinet afziet van 2030 voor de halvering van de stikstofuitstoot en gedwongen uitkoop van boeren. VVD-leider en premier Rutte zei vrijdag al dat de verkiezingsuitslag een rol gaat spelen in het beleid. CDA-leider Wopke Hoekstra heeft gezegd dat het kabinet niet zomaar door kan gaan "op stijl en inhoud" zonder iets te veranderen.

'Vooral D66 moet inleveren'

Van Soest: "Als je tegemoet wil komen aan BBB, betekent het dat vooral D66 moet inleveren. VVD en CDA zaten al wat ongemakkelijk in het stikstofdossier en wilden het beleid al afzwakken. Juist D66 heeft de eigen achterban beloofd dat ze doorpakken op klimaat en stikstof. En dat wordt toch wel heel moeilijk met BBB in de Eerste Kamer."

Van Soest verwacht desondanks niet dat het stikstofdossier leidt tot een acute crisis in het kabinet. "Ze hebben nog wel even de tijd" op stikstof. "In de provincie worden nu besturen gevormd. Het kabinet zal afwachten hoe dat afloopt en wat de plannen per provincie zijn", zegt hij. "Maar dat de spanning in de coalitie oploopt is wel duidelijk."