Robots dé oplossing voor personeelstekorten in de horeca en de zorg?
Meerdere sectoren in Nederland kampen met grote personeelstekorten. Denk aan de horeca of de zorg. Bieden robots hen dé helpende hand om het tekort aan medewerkers op te lossen? De meningen daarover zijn verschillend.
Te beginnen bij de horeca. Jason Li, mede-eigenaar van een restaurantketen, heeft een positief gevoel bij robots in zijn bedrijf. Hij zag in 2018 de personeelstekorten al aankomen en besloot over een alternatief na te denken: robots. Inmiddels rijden er zo'n 30 robots rond in zijn restaurants. "Voornaamste wat zij doen is bestellingen opnemen en het brengen van eten en drinken aan tafel", vertelt Li tegen Stand van Nederland: Generatie Next.
'Geen vervanging, maar verlichten'
Hoewel Li groot voorstander is van het inzetten van robots, is hij niet van plan zijn personeel één op één te vervangen. "Dat is totaal niet onze intentie, maar wij zien wel dat het heel erg het werk verlicht en daardoor minder mensen nodig hebben."
Of hij er bang voor is dat robots zijn werk gaan overnemen? "Nee", antwoordt hij. "Het zijn serveerrobots die een drankje komen brengen. Zij gaan helaas niet mijn boekhouding overnemen."
Robots in de zorg
Het werk verlichten en dus niet overnemen, denkt Li. Maar hoe zit dat in de zorg? Die sector staat ook te springen om personeel. Daarbovenop heeft de Sociaal Economische Raad gezegd dat er maar liefst 700.000 zorgmedewerkers bij moeten komen, terwijl de zorgsector met een tekort zit van 70.000 mensen.
Om die reden doet de robot ook zijn intrede in de zorg. Ook in deze sector kan de robot voor enige verlichting zorgen. "Ik zie hem als een aanvulling. De robot helpt ons bijvoorbeeld met de entertainment", zegt zorgmedewerker Alexandra Kruze. Haar collega Leony Brunsma vult aan: "Ik kan de robot inzetten en zelf even weggaan om iets anders te doen. Dus heb ik mijn handen even vrij en dat is heel fijn."
Projectleider Technologie Laura Steman ziet de inzet van robots niet als "dé oplossing" om het personeelstekort in de zorg op te lossen, maar wel "als een van de oplossingen".
Toekomstperspectief robots
Vooralsnog lijkt de robot dus niet de directe oplossing te zijn van het personeelstekort. Dat heeft mogelijk te maken met hoe robots momenteel ontwikkeld zijn. Daarin maken zij wel grote stappen, legt gedragswetenschapper Suzanne Janssen uit. "Eerst waren het echt machines die je op een bepaalde plek moest zetten en dan konden ze dingen oppakken en dat was het. Nu gaan zij ook langzaam rondrijden in een winkel of een instelling."
Robots zijn vooral veel socialer en interactiever geworden volgens Janssen. "Ik denk dat robots steeds meer gaan kunnen, socialer worden en zelfs een gesprekje met je kunnen aangaan. Ook kunnen zij meer reageren op onverwachte dingen."
Een sterke ontwikkeling dus, maar sterk genoeg om het antwoord te zijn op het personeelstekort? "Het kan in sommige beroepen eventjes verlichting bieden, maar op grote schaal denk ik niet dat robots zoals zij nu zijn het huidige personeelstekort gaan oplossen. Want robots zoals die nu op de markt zijn kunnen een aantal dingen heel erg goed, maar ook veel dingen niet." Dingen die mensen wel in hun arnsenaal hebben, besluit Janssen.
Het nijpende personeelstekort zorgt voor grote problemen op de Nederlandse arbeidsmarkt. Met name de zorg en de horeca komen handen en voeten tekort. Bieden robots een oplossing of vormen zij een bedreiging voor werkend Nederland?
Raquel Schilder onderzocht het in het WNL-programma Stand van Nederland: Generatie Next. Deze uitzending is op zaterdag te zien op NPO 2 om 22.00 uur. Oudere uitzendingen zijn terug te zien op NPO Start.