Afshin Ellian: kabinet moet nu praten met leiders Iraanse protesten
Rechtsgeleerde Afshin Ellian roept het kabinet op in gesprek te gaan met leiders van de dissidenten in Iran, naar voorbeeld van de Franse president Emmanuel Macron. "De leiders van de dissidenten moeten gehoord worden. Daarmee zeg je tegen het regime: wees verstandig, gebruik geen geweld en ga in gesprek."
Ellian is blij met de houding van Nederland ten opzichte van het Iraanse regime. Was Nederland in eerste instantie "heel passief", sinds een paar weken loopt minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra internationaal voorop, zegt Ellian in Goedemorgen Nederland. Hij is blij dat Hoekstra zaterdag voor de tweede keer besloot de Iraanse ambassadeur te ontbieden.
Die maatregel heeft namelijk wel degelijk effect, zegt Ellian, zelf geboren in Iran. "Nederland was het eerste land dat dat deed, waarna Zweden, Denemarken, Duitsland en andere landen volgden. Voor de tegenstanders van het regime, de protesterende jongeren, is het van belang dat ze voelen dat ze niet alleen zijn en dat de wereld begrijpt dat wat er nu gebeurt barbarij is."
Voor het regime was het ontbieden van de ambassadeur "een klap in het gezicht". Ellian: "Het regime verkondigt in eigen land dat het onzin is wat de dissidenten zeggen. Zij zeggen dat het regime wordt gerespecteerd door alle landen en dat iedereen met ze handelt. Als Hoekstra een ambassadeur ontbiedt, klopt hun verhaal niet meer."
Ook is hij blij dat Nederland binnen Europa pleit voor het plaatsten van de Iraanse Revolutionaire Garde op de terrorismelijst. "Nederland is het eerste land dat dat heeft gevraagd."
'Ga in gesprek'
Maar het mag daar niet bij blijven, zegt Ellian. Het is nu tijd voor de volgende stap, vindt hij. "Premier Rutte en minister Hoekstra moeten in gesprek met dissidenten, degene die de protesten leiden. Op die manier geef je een signaal dat ze kunnen kiezen en zeg je het regime dat ze moeten kiezen; ga je door, of ga je langzamerhand de gesprekken voeren met je tegenstanders, in plaats van ze te executeren."
Zo niet, dan blijft het bij "symbolische gebaren", vreest Ellian. "Je moet écht gaan praten, zoals Macron heeft gedaan met Masih Alinejad."
Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra spraken gisteren al wel met Iraanse Nederlanders die zich zorgen maken over de situatie in Iran. "Ze gaven aan dat ze de ernst en urgentie van de situatie aanvoelen en proberen voorop te lopen binnen de Europese Unie, om iets te doen om het regime in het hart te raken en te verzwakken, zoals ook de Tweede Kamer heeft gevraagd", zegt Sander Terphuis, een Nederlands-Iraanse vluchteling, die het gesprek bijwoonde.
Terphuis denkt dat Nederland binnen Europa rol van betekenis kan spelen in de strijd tegen het Iraanse regime. "Onze premier is het langstzittende staatshoofd in Europa en wordt niet voor niets het oliemannetje genoemd. Hij kan echt wel dingen voor elkaar krijgen, daar hebben we vertrouwen in. Hij heeft blijk gegeven dat hij op pad gaat met minister Hoekstra om samen te staan voor het Iraanse volk en mensenrechten."
'Sluiten ambassade niet verstandig'
De Iraans-Nederlandse mensenrechtenactivist Raha Heshmatikhah, ook bij het gesprek aanwezig, riep gisteren in Goedemorgen Nederland op tot het sluiten van de Iraanse ambassade in Den Haag. Dat vindt rechtsgeleerde Ellian geen goed idee. "Het sluiten van de ambassade hier betekent dat ook de ambassade van Nederland in Teheran wordt gesloten. Daarom lijkt het mij op dit moment niet een verstandige stap."
Hij vervolgt: "Maar gelet op het gewelddadige optreden van het regime, kan ik mij goed voorstellen dat je je eigen ambassadeurs terugroept en Iraanse ambassadeurs uitzet. De Nederlandse ambassade blijft dan open, met ander personeel."