Oekraïense strijdkrachten naderen: cruciale slag om Cherson op punt van beginnen

De oprukkende Oekraïense strijdkrachten staan bijna voor de stadspoorten van Cherson, een belangrijke havenstad aan de westelijke oever van rivier de Dnjepr. De door Rusland geïnstalleerde autoriteiten in de gelijknamige regio claimen dat er 70.000 mensen zijn geëvacueerd. De slag om Cherson staat op het punt van beginnen, concludeert oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen.

Cherson is vanwege zijn haven niet alleen economisch van groot belang voor Oekraïne; ook in strategisch opzicht is het een belangrijke spil in de oorlog, zegt Melissen in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Cherson ligt ten westen van de Dnjepr. Als de Russen deze stad kwijtraken, zitten ze voorlopig vast aan de oostelijke kant van de rivier.”

Cherson is ook “een bruggenhoofd naar meer”, zegt de oorlogsverslaggever, die net is teruggekeerd uit Oekraïne. “Het is de weg naar Odessa, een havenstad die economisch gezien nog belangrijker is. Odessa kunnen de Russen uit hun hoofd zetten als ze Cherson verliezen. Er staat dus veel op het spel.”

Onbekend is de omvang van de troepenmacht waarmee Rusland probeert Cherson in handen te houden. Eerder leken Russische strijdkrachten zich terug te trekken uit de stad tot over de Dnjepr, maar inmiddels ziet het ernaar uit dat de Russische bezetter zich heeft ingegraven in en rond de stad, zegt Melissen. Maar niets is zeker: “Oekraïne en Rusland strooien elkaar zand in de ogen en vertellen niet wat het strijdplan is.”

Tegenoffensief

Tijdens het tegenoffensief in het zuidelijke Cherson heeft het Oekraïense leger de laatste weken veel gebied heroverd op de Russen. Toch gaat het volgens de minister van Defensie Oleksii Reznikov moeizamer dan in het noorden, vanwege het slechte weer en het landschap. De Russen zouden de vele waterwegen in het landbouwgebied als loopgraven gebruiken.

Cherson was een van de eerste steden die na de invasie onder Russische controle kwam. Een herovering zou een belangrijke slag zijn voor Oekraïne. De laatste weken is de stad al afgesneden van een groot deel van de Russische bevoorrading. Het Russische leger zegt de stad te blijven verdedigen en regelmatig Oekraïense aanvallen af te slaan.

De pro-Russische bestuurder Vladimir Saldo riep afgelopen week burgers op om de bezette stad Cherson en het omliggende gebied te verlaten vanwege de opmars van het Oekraïense leger. De Oekraïners zouden de stad gaan beschieten en er zou overstromingsgevaar in het gebied zijn als een waterkrachtcentrale daarbij eventueel beschadigd raakt.

Volgens Oekraïne is hier niets van waar en voert Rusland een “propagandashow” op. De burgers zouden gedwongen worden te vertrekken. Rusland zou zelf een dam in de rivier willen opblazen om de opmars van de Oekraïense troepen te stoppen met een ondergelopen landschap.

Moreel hoog

Ondertussen is de oorlog al acht maanden oud, maar blijft het moreel onder de Oekraïense bevolking hoog, ziet Melissen. “De afgelopen weken brak er een soort nieuwe escalatie uit, waarbij ook Kiev zwaar onder vuur werd genomen. Daarvoor was het er al een tijdje rustig. Terrassen zaten vol en mensen dachten dat de oorlog voor hen klaar was. Nu Rusland gebied aan het verliezen is dankzij de succesvolle Oekraïense opmars zie je dat Vladimir Poetin zoveel mogelijk tegengas probeert te bieden. Dat leidde tot missile monday, waarbij raket- en droneaanvallen werden uitgevoerd.”

Inmiddels kennen Oekraïners “allemaal wel iemand die gewond is geraakt of is gedood”, zegt Melissen. “De zorgen zijn ook enorm dat je zelf wordt geraakt. Maar wat mij opviel is dat na de beschietingen op Kiev er niet veel nieuwe vluchtelingen waren. Aan het begin van de oorlog leken de Russen Kiev in te trekken. Mensen die er nu zijn of zijn teruggekeerd hebben een soort acceptatie voor het gevaar.”

Rusland probeert de bevolking te “ontmoedigen” door het Oekraïense energienetwerk te beschadigen, zegt Melissen. Onlangs lukte het Rusland om dertig procent van dat netwerk plat te leggen. “Het is een manier om de Oekraïners te ontmoedigen, het moeilijk te maken en de wil te breken. Maar die wil heb ik niet gebroken zien worden. Mensen zijn heel strijdvaardig.”

LEES OOK: Hans Jaap Melissen krijgt ereprijs Journalist voor de Vrede 2022

Door: Peter Visser