Honderd dagen oorlog in Oekraïne: ‘We zitten nu aan het einde van de tweede fase’

De oorlog in Oekraïne is al honderd dagen aan de gang. De focus van de gevechten richten zich meer en meer op de Donbas-regio. De troepen raken steeds vermoeider. Het einde is nog altijd niet in zicht, maar hoe staan Rusland en Oekraïne er inmiddels voor?

“We zitten aan het einde van de tweede fase van de oorlog”, zegt Han ten Broeke, directeur politieke zaken bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS), bij Goedemorgen Nederland.

Eerste -en tweede fase

De eerste fase is dus al achter de rug volgens Ten Broeke. Daarin stond de Russische inname van Kiev centraal, met onder meer als doel het verwijderen van president Volodimir Zelenski en het doorvoeren van een regime change. Anders gezegd: Oekraïne van de kaart vegen als land en als natie. “Dat is totaal mislukt”, aldus Ten Broeke.

In de tweede fase richtten de Russen het vizier op het oosten van Oekraïne, de Donbas-regio. Om uiteindelijk via die weg de verbinding met de Krim te realiseren. “Daar zijn wij nu een beetje in blijven steken”, vertelt de bestuursman. Er is namelijk nog een aantal steden waar hard om gestreden wordt.

Eenzijdig staakt-het-vuren

Ten Broeke zegt dat “een groot deel van de wereld er rekening mee houdt dat het richting een eenzijdig staakt-het-vuren van de kant van de Russen zou kunnen gaan”. Bijvoorbeeld als Rusland definitief de Donbas-regio inneemt. “Dan kunnen zij paspoorten uitdelen, de zaak annexeren en de facto bij Rusland voegen.” Dan heb je een “bestandslijn die dan eenzijdig door de Russen moet worden gehandhaafd”. Ook dat kan echter weer een eindeloos conflict worden, bijvoorbeeld in de vorm van een guerrilla-oorlog.

Het hangt er volgens Ten Broeke allemaal vanaf welk land nog winst denkt te kunnen behalen. Rusland heeft de afgelopen weken wat terreinwinst geboekt, maar Oekraïne kan binnenkort gebruik maken van zware wapens uit het Westen. “Het kan best zijn dat wij de komende week weer wat gunstigere berichten voor Oekraïne horen.”

Uitputtingsoorlog

De strijd is dus nog lang niet gestreden. NAVO-chef Jens Stoltenberg waarschuwt zelfs voor een uitputtingsoorlog. “Op een gegeven moment raken de troepen volledig uitgeput”, zegt ook Ten Broeke. Zowel de Oekraïense als de Russische. “Alleen Oekraïne kan die troepen niet verversen met nieuwe, want alle mannen vechten daar al.” Dat ligt voor Rusland anders. Daar wordt nog altijd gesproken over de inzet van dienstplichtigen. “Maar dan moeten ze overschakelen van een ‘speciale militaire operatie’ naar een volledige oorlog.”

Ziekte Poetin

De verhalen dat Poetin ernstig ziek is gaan al maanden rond. Newsweek meldde, op basis van Amerikaanse inlichtingendiensten, dat de Russische president in april behandelingen zou hebben gehad voor vergevorderde kanker.

Ten Broeke twijfelt of hij die verhalen wel serieus moet nemen, omdat er in het conflict tussen Rusland en Oekraïne ook sprake is van een informatieoorlog. “Ook veiligheidsdiensten in het Westen hebben er soms belang bij bepaalde verhalen te pushen”, zegt de HCSS-man. Het belang in dit geval zou “twijfel zaaien in het Kremlin” kunnen zijn.

LEES OOK: Russische rakettenaanvallen in westen Oekraïne, strijd om Severodonetsk bloedig

Door: Vick ten Wolde