EU eensgezind over olieboycot: ‘Rusland wordt gedegradeerd tot economisch Noord-Korea van Europa’
De Europese Unie toont zicht eensgezind en stopt eind dit jaar met de invoer van vrijwel alle Russische olie. Daarmee is de boycot een feit en wordt de druk op president Vladimir Poetin opgevoerd.
De lidstaten hebben dwarsligger Hongarije dus zover gekregen om het sanctiepakket te ondertekenen, al heeft president Viktor Orbán nog altijd een aantal eisen op tafel liggen. "Zoals financiële hulp bij een alternatieve regeling voor zijn raffinaderijen", weet diplomatiedeskundige Robert van de Roer. "Maar uiteindelijk heeft hij een ontheffing gekregen en moet je gewoon vaststellen dat 90 procent geweerd gaat worden uit Rusland", aldus Van de Roer in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Premier Mark Rutte heeft overigens met succes in Brussel bepleit dat Orbán niet onderhands Russische olie kan verkopen, waardoor Nederland niet benadeeld kan worden. "Wij moeten Orbán wel in de nek blijven hijgen, want hij trekt zich weinig aan van EU-regels."
90 procent
Maar liefst 90 procent van alle olie die richting de EU gaat vanuit Rusland wordt straks dus lamgelegd. "In de tweede helft van dit jaar, misschien al eerder in de zomer, zal de pijn van de sancties echt voelbaar zijn in Rusland", zegt Van de Roer, die zijn hart vasthoudt voor wat er de komende weken nog kan gebeuren in Oekraïne. "Maar dat Rusland wordt gedegradeerd tot een soort economisch Noord-Korea van Europa, staat vast."
De betaling van de EU aan Rusland, "zo'n 1 miljard per dag", gaat nog wel even door. Maar de pijn zit hem voor Rusland vooral in het bedrijfsleven en de gasleveranties. "Dat is het volgende hoofdstuk in het sanctieboek. Daar kan Poetin niet aan ontsnappen."
Noodsteun aan Kiev
De pijn die Rusland direct aan het oorlogsfront voelt is met de olieboycot dus vooralsnog marginaal, omschrijft de diplomatiedeskundige. Dus is het noodzaak om Oekraïne te blijven steunen. De Europese leiders zijn overeengekomen om 9 miljard noodsteun te verlenen aan de regering in Kiev, zodat zij salarissen kunnen uitbetalen en ziekenhuizen open kunnen houden.
De vraag is of dit genoeg is om voldoende weerstand te blijven geven aan Rusland. "Uit berekeningen blijkt dat Oekraïne ongeveer 5 miljard per maand nodig heeft om het land te laten functioneren."
De G7 heeft 9 miljard gegeven, waarvan 7 door de VS en en 1 door Duitsland. Daarbovenop komt dus de financiële impuls vanuit de EU. Daar kan Oekraïne voorlopig mee vooruit. "Maar erna moet er weer een nieuw steunpakket komen, zo zal het blijven gaan", voegt Van de Roer toe.
Reactie kabinet op gaskraan
Poetin heeft inmiddels ook de gaskraan naar Nederland dichtgedraaid. De reactie van de regering daarop, dat Nederland zich geen zorgen hoefde te maken, vond Van de Roer "aan de dunne kant". Hij verwacht "een breder verhaal van het kabinet over het hele energiefront".
Harry van der Molen, Tweede Kamerlid CDA, maakt zich voor de zomer ook geen zorgen maar zich "wel echt een uitdaging" voor de winter. "Het kabinet komt nog niet met hele concrete voorstellen hoe wij ervoor zorgen dat wij voldoende gas in kas hebben om straks de winter door te kunnen."