Natuur gaat voor op landbouw bij aanhoudende droogte? ‘Nederland kan zichzelf nu al niet voeden’
Als de aanhoudende droogte veel schade aanricht aan de Peel, gaat de natuur boven de landbouw, zo hebben de Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant en Limburg beslist. Er mag dan dus geen of minder grondwater worden opgepompt voor de beregening van gewassen. "Als je weet dat Nederland zichzelf nu al niet kan voeden, en je gaat dan op zo'n manier de kraan nog verder dichtdraaien zodat de oogsten nog minder worden, denk ik: is dat een handige keuze?", vraagt akkerbouwer Bertie Steur zich af in Goedemorgen Nederland.
Boeren maken zich namelijk ontzettende zorgen over de aanhoudende droogte in het land. Al wekenlang is er sprake van lage rivierstanden, spijkerharde akkers en lege sloten. En de droogte speelt niet alleen in Nederland, maar in heel Europa, benadrukt Steur. "Dus overal worden de oogsten schaars. Hier gaat iedereen klagen dat het allemaal zo duur wordt, maar hier kúnnen we nog eten." In Afrika is het een ander verhaal, vervolgt ze. "Daar gaan er mensen dood. Zo simpel is het. En dan gaan wij hier de natuur voorrang geven."
Droogste voorjaar sinds begin van de metingen
Ook al komt de regen vandaag misschien op verschillende plekken in het land met bakken uit de hemel, zonder langdurige regenval stevenen we af op het droogste voorjaar sinds het begin van de metingen in 1906. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat de oogsten mislukken. "Ik had bijvoorbeeld bieten laat gezaaid, als een kwart ervan boven staat is het veel. De rest ligt te wachten op regen", zegt Steur.
De buien van vandaag zullen "voor even" helpen, maar de grondwaterstand is in het hele land laag, zegt Steur. "In het oosten en zuiden moeten ze al stoppen met beregenen. Daar is veel zandgrond, en als het grondwater daar laag is komt het ook niet omhoog. Die plantjes staan daar echt te verdrogen."
Klimaatadaptie
Het kabinet investeert miljoenen in het tegengaan van klimaatverandering, maar een deel van dat geld zou volgens Steur moeten gaan naar klimaatadaptatie. "Nederland is een heel klein landje, en we kunnen hier van alles willen doen, maar zolang grote landen niet meedoen aan dat hele CO2-verhaal kunnen we niet zo veel."
Volgens Steur moet het kabinet meer vooruit denken. "We zijn in dit land verschrikkelijk goed in water zo snel mogelijk afvoeren, omdat dat jarenlang zo werkte", legt ze uit. "Maar tijden veranderen. We hebben dat water nu gewoon heel hard nodig, dus er moet heel goed nagedacht worden hoe we het kunnen vasthouden en waar we kunnen bufferen."
Te denken valt dan aan stuwmeren en reservoirs. "En misschien andere manieren van beregenen. Want nu is het natuurlijk een grote slang die gigantisch veel water over het land uitspreidt, waarvan een deel al verdampt", legt Steur uit. "Als je het op een andere manier doet zodat er veel minder verdampt zodat er meer bij het plantje terechtkomt, dan bespaar je ook water."