Gaat Poetin over tot algehele mobilisatie? ‘Daar zijn de Russen niet blij mee’

Russische president Vladimir Poetin spreekt vandaag het volk toe tijdens de nationale feestdag van de Russen. Op 9 mei viert Rusland namelijk dag van de overwinning op Nazi-Duitsland. Verklaart hij Oekraïne de oorlog? Claimt hij een overwinning? Gaat hij een militaire mobilisatie aankondigen? De vraag rijst wat Poetin tijdens zijn speech gaat zeggen.

Poetin neemt de woorden 'oorlog' nog altijd niet in de mond. De Rus spreekt zelf van een militaire operatie. Mocht Poetin vandaag wel spreken van een oorlog, "dan opent dat de weg in Rusland voor een algehele mobilisatie", vertelt directeur politieke zaken van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) Han ten Broeke bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Dat wil zeggen dat vrijwel alle mannen opgeroepen kunnen worden mee te vechten in de oorlog. "Dat zou een erkenning zijn dat van het feit dat het allemaal niet gladjes loopt." En dat weet de gemiddelde Rus niet, volgens Ten Broeke.

'Weinig jonge mannen hebben daar zin in'

Ten Broeke vertelt dat de Russen die nu in Oekraïne vechten, vooral uit kleine afgelegen gebieden en kleine dorpen komen. In geval van een algehele mobilisatie, komt de oorlog ook in grote steden en bij de Russische middenklasse. "Dat zijn doorgaans de mensen die Poetin steunen, maar ze zijn er niet blij mee." Dat blijkt wel uit de Google-search dat Russen zoeken na het ontduiken van de dienstplicht, voegt Ten Broeke toe. "Die is enorm. Uit enquêtes blijkt misschien anders, maar wat zou jij zeggen in een dictatuur. Er zijn maar weinig jonge mannen die daar zin in hebben."

Poetin zou volgens Ten Broeke de steun van het volk kunnen verspelen, want hoe meer mensen vechten aan het front, hoe meer slachtoffers er kunnen vallen en hoe meer dat ook in de Russische huiskamer terecht komt.

Draagvlak en belang kerk

Om een algehele mobilisatie aan te kondigen heeft Poetin draagvlak nodig, stelt desinformatie-expert Gwenda Nielen. "Daar heeft hij een aantal verhalen voor nodig."

Bijvoorbeeld het verhaal vanuit de Tweede Wereldoorlog. "Tien jaar was het een dag om de overleden te herdenken. Een paar jaar geleden was het een herdenking waarbij ze gezamenlijk de nazi's hebben verslagen. Nu gaat het verhaal alleen nog maar over de Russische overwinning", aldus Nielen.

Poetin heeft ook echt de steun nodig van de kerk, zegt Nielen. "Als iemand iets kan zeggen over moreel, dan is het de kerk." Die heeft ook zijn steun uitgesproken voor deze oorlog. "De kerk zegt tegen de mensen dat de jongens sneuvelen voor 'the good cause'. Dat dit nodig is om te doen wat goed is en dat is de strijd tegen het nazisme."

Oekraïense identiteit

Ten Broeke zegt dat het Westen de afgelopen jaren te weinig heeft gezien waar het Poetin allemaal om te doen is. Dus niet alleen over NAVO-uitbreiding of provocaties van het Westen. "Het was altijd wel een aanleiding voor de omsingelingsangst van de Russen, maar het echt om ging is het uitwissen van de Oekraïense identiteit."

LEES OOK: ‘Met het zesde sanctiepakket spekken we alleen maar Poetins koffer’