Rusland lijkt trucje te herhalen: schijnreferenda in delen Oekraïne
Rusland wil met een schijnreferenda bezette delen in het oosten van Oekraïne annexeren. Daarvoor waarschuwt Michael Carpenter, de Amerikaanse ambassadeur voor Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Het gaat om de Oekraïense oblasten Donetsk en Loehansk in de Donbas-regio en de havenstad Cherson in het zuiden.
De tactiek van het schijnreferendum paste Rusland in 2014 toe op de Krim, waar een overweldigende meerderheid van de kiezers had gezegd zich bij Rusland te willen voegen. De zogenaamde volksraadpleging werd veroordeeld door de Oekraïense regering en het Westen, die spraken van manipulatie.
Ook Oekraïne waarschuwde eerder al voor nieuwe schijnreferenda. De Russische president Vladimir Poetin verklaarde Donetsk en Loehansk, waar relatief grote groepen etnische Russen wonen, een aantal maanden geleden al onafhankelijk.
Manipulatie
In de Krim werd vlak na de bezetting in 2014 een referendum uitgeroepen, weet kolonel Han Bouwmeester. "Na de bezetting werd er een Russische vazal, Sergei Aksyonov, neergezet. Hij riep gelijk een referendum uit. In grote meerderheid stemden men voor aansluiting bij Rusland. Je moet in het achterhoofd houden dat er een grote populatie etnische Russen in de Krim woonden, maar er is ook gemanipuleerd", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Bij het referendum in de Krim zou 96,6 procent van de bevolking voor aansluiting bij Rusland hebben gestemd. Poetin zei destijds niet af te weten van de organisatie van het referendum, maar accepteerde de uitslag. "Het lijkt erop alsof ze nu dezelfde truc willen uithalen", zegt Bouwmeester.
Gerson
Dat volgens Carpenter Moskou ook een referendum wil uitschrijven in Cherson, dat inmiddels ook in Russische handen is, is desondanks "opvallend", zegt Bouwmeester, universitair hoofddocent aan de Nederlandse Defensieacademie. "De bevolking in Cherson is niet overwegend Russisch. Ze zullen faken dat de meerderheid van het volk is voor aansluiting bij Rusland. Zo wil men druk uitoefenen en het openbaar bestuur manipuleren."
Eerder besloot de Russische bezetter al dat in Cherson enkel met de Russische roebel kan worden betaald. Ook wordt internetverkeer in de stad sinds zaterdag omgeleid via Rusland, meldt NetBlocks, een waakhondorganisatie die toezicht houdt op cyberbeveiliging en het bestuur van internet.
LEES OOK: Geëvacueerde burgers uit Marioepol ‘zitten nog steeds in Russisch grondgebied’